dust (Emir G.)

Merhabalar.

Bugün post-metal türü üzerinde çok büyük bir etkiye sahip olan, fakat bu durumdan bağımsız olarak değerlendirildiğinde bile edindiği klasik statüsünü sonuna kadar hak ettiğini düşündüğüm Oceanic’i inceliyoruz. Bu albümün hakkını verebilmem mümkün müdür (özellikle de bunun şimdiye kadar yazdığım ilk inceleme olduğunu düşününce) bilemiyorum, fakat yine de bu sitede bu albümün bir kritiğinin olmasını çok istediğimden dolayı elimden geleni yapacağım.

İlk olarak Oceanic’in genel öneminden ve Isis diskografisindeki yerinden bahsederek başlamak doğru olacaktır. Oceanic, Isis’in yoğun sludge etkili ve Neurosis’ten fazlaca esinlendiği açık olan çıkış albümü Celestial’ın ardılı. Ayrıca Isis için devasa değişiklikleri de beraberinde getiren albüm. Oceanic ile birlikte grup kendi esin kaynaklarının gölgesinde kalmayıp kendine özgü bir sound oluşturdu. Ayrıca kanımca Neurosis ve Godflesh gibi grupların temellerini attığı post-metal türünü ilk kez net bir şekilde tanımlayan albüm de budur. Gerçi bu haliyle bile post-metal terimi birden fazla anlam ifade edebiliyor ama bu yazının konusu bu değil tabii.

Aaron Turner, bir röportajda grubunun yaptığı müziği “thinking man’s metal” olarak tanımlıyor. Başka bir grup böyle bir şey yapsa muhtemelen kibirlerine söverdim ama mevzubahis grup Isis olunca gerçekten bir şey diyemiyor, bu vizyoner insanların karşısında ceketimi ilikliyorum.

Müzikal olarak baktığımızda grubun önceki işlerine kıyasla daha atmosferik, daha maceracı ve yenilikçi bir albüm görüyoruz. Isis bu albümle birlikte önceki işlerindeki sludge kökenini tam olarak terk etmese de bu sefer ambient, post rock, drone gibi çeşitli türlerden fazlaca etkilendiklerini görmek mümkün. Post-rock etkisi kendini en fazla beste yazımında belli ederken, genel sound’larında da net bir ambient etkisi var. Buna bağlı olarak da clean gitarların, clean vokallerin (yer yer 27 grubundan Maria Christopher’ın meleksi sesini de duyabiliyoruz ki bence albüme çok güzel bir eklenti olmuş), bol bol melodinin yer aldığı bir albüm Oceanic.

Tüm bunların potansiyel olarak çağrıştıracağı şeylere rağmen albümün genel olarak karanlık, hatta yer yer depresif bir tonu var ki albümün konsepti tarafından da destekleniyor bu durum. “Soluk bir hayat süren bir adamın ruh eşini bulup sonrasında sevdiği kadının kendisini kendi kardeşiyle aldattığını öğrenmesi üzerine yaşama dair tüm umutlarını kaybedip denizde boğularak intihar etmesi” gibi garip bir konsept var ortada fakat çok keskin hatlarla anlatılmak yerine daha çok atıfta bulunulan bir konsept bu. Zaten ben bu temanın albümün o kadar da merkezinde yer aldığını düşünmüyorum. En azından müzikal olarak tek bir konunun etrafında şekillenen bir albüm gibi hissettirmiyor bana. Bence Isis’in net bir konsept albümü varsa o da Panopticon‘dur, ama konuyu fazla da dağıtmayalım.

Grup elemanlarından bazılarının bireysel performanslarına da ayrıca kısa kısa değinmek istiyorum çünkü hepsinin ayrı ayrı öne çıktığı fazlaca kısım var albümde. Öncelikle grubun ritim bölümü gerçekten övgüye değer bir iş çıkartıyor. Grubun basçısı Jeff Caxide, albümün geneli boyunca varlığını açık bir şekilde belli ediyor, yer yer ipleri eline alarak şarkılara yön veriyor. Davulcuları Aaron Harris’in feci kaliteli ve minimalist bir tarzı var. Hatta ben Isis için daha iyi bir davulcu düşünemiyorum. Adam bu müzik için yaratılmış. Albümde bazı yerlerde gitarlar arka plana çekilerek meydanı bas gitara ve davullara bırakıyor, ve bu kısımlarda bu ikili şov yapıyor resmen. Grubun bir nevi frontman’i de sayılabilecek gitarist/vokalist Aaron Turner’ın icra ederken gırtlağını yok ettiğini düşündüğüm hırıltılı ve çiğ vokal performansı da gerçekten mükemmel. Matt Bayles tarafından yapılan, aşırıya kaçılmamış prodüksiyon da tüm bunları çok güzel bir şekilde toparlıyor. Kısaca her enstrümanın tuhaf durmadan öne çıkmaya fırsat bulabildiği inanılmaz bir grup içi uyum var.

Burada da buna imkan sağlayan ve albümün en güçlü yanlarından birisi olan beste yazımından konuşmadan olmaz. Önceden de bahsettiğim gibi, albümdeki şarkılar post-rock parçalarına benzer bir biçimde crescendo ağırlıklı yazılmış. Ama burada önemli bir detay var ki o da her şeyin organik hissettirmesi. Hiçbir zaman “şurada da şöyle yapalım demişler” tarzı bir şey düşündürtmüyor insana, zaten albümün içinde kaybolduğunuz için böyle şeyler düşünmeye fırsatınız bile kalmıyor. Şarkılar resmen kendi kendilerine gelişiyorlar. Kompozisyon açısından post-rock gibi şarkı yazımı konusunda kendini fazlasıyla tekrara düşen bir türden etkilenip ağızda yavan bir tat bırakmamak bence zor bir iş açıkçası, saygı duyulmayı hak ediyor. Zaten bu albüm başlı başına saygıyı hak ediyor aslında. Isis lan.

Albümü de unutup manyak gibi Isis övmeye başlamadan toparlayacak olursam; her bir albümü içinde kaybolunacak ayrı bir dünya olan bir grubun diskografisinde en fazla öne çıkan iki albümden birisi Oceanic. Zaten site ahalisinin çoğunluğunun bir şekilde dinlediğini tahmin ediyorum. Şayet dinlemeyen varsa da, dinleyiniz ve de dinlettiriniz. Gerek post-metal’in kökenlerini görmek adına, gerek de türün en iyi örneklerinden birkaçını ortaya koyduktan sonra sanatsal olarak görevlerini tamamladığına inanıp dağılan bir grubun vizyonuna tanıklık etmek için dinleyin.