Son dönemde nasıl denk geldiyse, yine Rusya’dan bir tek kişilik projeyle karşınızdayız bugün. Vladimir Firth adlı birey tarafından kurulan РОЖЬ (“roj” okunuyor), yani Türkçe anlamıyla “çavdar” bizleri Rusya topraklarında yer alan özerk bir cumhuriyet olan Karelya Cumhuriyeti’nden selamlayan enteresan bir oluşum.

Tam bir “hisli ayı” müziği yapan РОЖЬ, ambient, post-black metal ve funeral doom metalle haşır neşir olan bir proje. Nedir bu hisli ayılık? Birincisi grup varoluşçuluk ve spiritüelizm konularından bahsediyor. Dahası grup adı olarak “çavdar”ı seçecek kadar toprağa, hasada, taşraya, köye yakın bir kafada. Dahası Vladimir arkadaşımızı promo fotoğrafında düşüncelere dalmış şekilde görüyoruz. Bu da yetmezse albümde “Hoşça kal”, “Doğruluk”, “Sonsuz” anlamlarına gelen şarkılar var. His kısmı burada tamamlanırken -ki albümdeki müziğin hissiyat olarak gerçekten de derin oluşunu dahi hesaba katmıyorum- ayılık kısmını ise РОЖЬ’un nihayetinde bir metal grubu olmasından alıyoruz.

“Her şey” anlamına gelen ve “vsyo” şeklinde okunan “Всё”ya baktığımızda; yanlış ellerde saçma sapan bir şeye dönüşebilecek, fazlasıyla derin olmaya çalışan; yer yer monotonluğun olumsuzlaşma sınırında dans eden ancak nihayetinde bir şekilde yolundan çıkmayan bir çalışma görüyoruz. 2021’de çıkardığı “Вечное”nin kapağı sayesinde keşfedip dinlediğim РОЖЬ’un o albümünü nedense incelememişim, belki de unutmuşum. Kısmet “Всё”yaymış.

Albümde ambient, post-black metal ve funeral doom metal unsurlarını çok net şekilde ayrıştırmak mümkün. Son derece sabırlı ve acelesi olmayan bir insan olduğunu belli eden Vladimir, yeri geliyor dakikalar süren ambient bir pasaj döşüyor yeri geliyor aynı rifi çok az değişiklikle 16 ölçü sürdürüyor. “Истина” çalarken bir ara acilen bilgisayarın başından kalkmam gerekti ve tam o sırada, çalmakta olan rifin 8. ölçüden 9. ölçüye atladığını gördüm. Dedim ki “haa, demek bunu 16 ölçü devam ettirecek”. Müziği durdurmadan bilgisayar başından kalktım ve işimi görürken bir yandan da rifi kafamda çalmayı sürdürdüm. İşimi bitirdim. Bu arada kafamda çalan rif 16. ölçüye gelmişti. Rifin bu son tekrarının ortalarında bilgisayar başına geri döndü ve kulaklığı taktım. Kafamda döndürdüğüm şeyle o anda duymaya başladığım şey bire bir denk geldi ve o son tekrar da bitince şarkı başka bir bölüme geçti. Kısacası… Kısacası ritim duygum iyidir arkadaşlar, buradan bunu anlıyoruz.

Albümün geneline baktığımızdaysa son derece kişisel bir albüm görüyoruz. Sözlerde nelerden bahsedildiğine bakmadım ancak müziğin karakterinden Vladimir’in bunu tamamen kendisi için yaptığını hissetmek mümkün. Sadece 14,5 dakikalık kapanış şarkısı “Аминь”e baktığınızda bile bunun pek çok dinleyici için fazlasıyla ağır, yoğun, yorucu ve sabır gerektiren bir yolculuk olduğunu görmek mümkün. Belli ki Vladimir РОЖЬ ile içini döküyor, takdiriyse dinleyiciye kalıyor.

Rusya tek kişilik projeler konusunda son dönemin en başarılı ülkelerinden biri. Hele ki black metalle ilintili projelerde daha da iyi bir istatistik tutturmuş durumdalar. 5-10 saniye düşününce bile aklıma MALIST, ГНЁТ, DOMINUS IRA, A LIGHT IN THE DARK gibi isimler geliyor. РОЖЬ da böyle bir grup ve yaptığı şeyi iyi yapan bir grup. Kesinlikle herkese göre değil, epey bir sabır istiyor, ancak bu tarz şeyleri seven dinleyicilere de mükafatını veriyor.