Emir Şekercioğlu

İkinci dalga black metal grupları içerisinde ömrü en çalkantılı gruplardan biri olan Gorgoroth’un kariyerini üç temel döneme ayırabiliriz. Kapanışını “Under the Sign of Hell”in yaptığı ilk dönem, Gorgoroth’un black metal namına en saf ve çiğ dönemini kapsayıp kimilerine göre de en iyi dönemini oluşturuyor. “Destroyer, or About How to Philosophize with the Hammer” ile başlayıp “Ad Majorem Sathanas Gloriam” ile biten ikinci dönem ise bana göre grubun en üretken, yaratıcı ve iyi dönemi olup Gorgoroth’u sıradan bir ikinci dalga black metal grubu olmanın ötesine taşıyan esas dönem olma özelliğini gösteriyor. İçinde “Twilight of the Idols – In Conspiracy with Satan” ve şimdi yazmakta olduğum “Incipit Satan” albümlerini de barındıran söz konusu evre sebebiyle Gorgoroth bugün, kariyerindeki tüm çalkantılara rağmen “abartılı ve yersiz şişirilmiş gruplar” kategorisine sokamayacağınız, sokarsanız da gayet haksızlık yapacağınız bir konumda. Grubun yasal haklarını almak için üyelerinin birbiriyle mahkemelik olduğu o evre sonrasında Gaahl ile King ov Hell’in devri kapanmış ve grup üçüncü, hâlâ devam etmekte olan son aşamasına geçmiş durumda. 2009’da yayınlanan “Quantos Possunt ad Satanitatem Trahunt” ve 2015’teki “Instinctus Bestialis” gibi albümler de bu son dönemin ürünü olanlar.

“Incipit Satan” albümü esasen, gruba yeni giren elemanlar nezdinde Gorgoroth’un yeni bir kimlik ve sound edinme yolculuğuna devam ettiği bir noktayı simgeliyor. Hatırlarsanız bir albüm öncesinde, yani “Destroyer…”da, vokalist olarak Gaahl gruba girmiş ancak yalnızca ilk şarkı “Destroyer”da vokallik yapmıştı. Bu albümün taşıdığı artı ve eksileri, yazmış olduğum incelemesinde detaylıca irdelediğim için direkt “Incipit Satan” ile bağlantılı olan kısımlarına değineceğim. “Destroyer…” albümünde grup kayda değer bestelere imza atmış ancak ciddi bir bütünlük sorunu olduğunu da göstermişti. Ortada, bestelerin ana yükünü çoğunlukla gitarist ikilisi Infernus ile Tormentor’un çektiği, geri kalanlarınsa bu ikili nasıl isterse ona göre takıldıkları bir hava söz konusuydu. “Incipit Satan” bu açılardan sorunları çözmeye yönelik ciddi girişimleri ve değişimleri barındırıyordu.

Gaahl’in ilk kez tüm şarkıların vokallerini yaparak grubun esas vokalisti konumuna geldiği albüm, aynı zamanda gitarist Tormentor’un grupla birlikte çaldığı son albümü olurken bas gitarist King ov Hell’in de gruba katıldığı albüm oluyor. Normal şartlar altında bir grup için sıradan olan bu bilgiler Gorgoroth nezdinde önemli, çünkü daha ilk kurulduğu günden bu yana konuk müzisyenlerle ya da kadro değişiklikleriyle işleri kotarmaya çalışıp yerleşik bir kimya oturtmakta zorlanan grup nihayet birkaç albüm boyunca beraber yol alacağı çekirdek bir kadronun temelini atmış oluyor. Başta Frost olmak üzere kariyeri boyunca sürekli farklı davulcularla albüm yaptığı için görünürde bir tek o pozisyonu sabitleyemeyen Gorgoroth en nihayetinde çekirdek bir üçlü kurabiliyor “Incipit Satan” ile beraber. Bunu başardığı takdirde Gorgoroth’un nasıl albümler yaptığı zaten ortada olduğundan ötürü (ikinci dönem) ister istemez şunu düşünüyorum; eğer en baştan bu kadro sorunu çözülseydi acaba Gorgoroth olduğundan daha üst yerlere gelir miydi? Bence bunun için ciddi bir potansiyel vardı, ama bu ayrı bir konu. Kadro konusunda ekleyebileceğim son şey, Ivar Bjørnson’un “Destroyer…”da olduğu gibi bu albümde de “Daimonion” rumuzuyla synthesizer’lardan sorumlu olması.

“Incipit Satan”, sadece kadro bazında değil, en az onun kadar önemli olarak müzik bazlı bir yeniliğin/değişimin içine giriyor. 2000 başlarındaki ekstrem avangartlık rüzgarı Mayhem (“Grand Declaration of War”, “Ordo ad Chao”), Satyricon (“Rebel Extravaganza”), Emperor (“IX Equilibrium”, “Prometheus – The Discipline of Fire and Demise” [incelemesi yarın sitede]) gibi gruplara ve albümlere sirayet ederken, Gorgoroth da bu rüzgara kendini kaptırıp mevcut gelişmelere kayıtsız kalmıyor. “Incipit Satan”, içerdiği bazı unsurlar gereği adını anmış olduğum bu albümlerle benzer zeminde değerlendirilebilecek ölçüde sınırlarını genişletmeye çalışan bir eser.

Bu albüme kadar son derece keskin ve dominant bir Norveç black metal sound’u kullanan grup, mevcut çalışmayla birlikte black metal dışı unsurları da bünyesine katarak eklektik bir yapıya bürünüyor. Death metal ve dozunda diyebileceğimiz düzeyde elektronik unsurların eklendiği bu yapıyla Gorgoroth’un soundu ciddi bir başkalaşım geçiriyor. Açılışı yapan iki şarkı örneğin, death metal unsurlarını çok başarılı bir şekilde yedirmesiyle öne çıkıyor ve kulaklarım beni yanıltmıyorsa grubun bu noktadaki referansı Deicide’ın 1990 tarihli “Deicide” albümü. Özellikle ikinci şarkı “A World to Win”de en öne çıkan rifin folk etkileşimleri içermesini bir kenara bırakırsak, hem “Sacrificial Suicide” hem de “Deicide” parçalarını doğrudan akla getiren rif düzenlemeleri mevcut. Gerçek anlamda avangart yaklaşımlar üçüncü şarkı “Litani til Satan” ile başlıyor, çünkü Gaahl Gorgoroth’un müziği eşliğinde Fransız şair Baudelaire’in bir şiirini “okuyor” bu parçada. Böyle diyorum, çünkü söylemekten ziyade parçada bir okuma performansı var. Esasen o parçadaki müzik de tüm odağı Gaahl’e verecek ölçüde statik ve bir fon müziği özelliğinde. Açıkçası bu parça, teşebbüsün ardındaki niyet takdir edilesi olsa da müzik olarak ilk iki şarkının gerisinde kalıyor zannımca ve tansiyonu biraz düşürüyor. Fakat şiir, edebiyat, felsefe ve resim gibi sanatsal ve yazınsal branşlar Gaahl’in kişiliğinin önemli bir parçası. Öte yandan, yalnızca Gaahl gibi biriyseniz Gorgoroth gibi müzik yapan bir grupta şarkılara “Unchain My Heart!!!” ya da “When Love Rages Wild in My Heart” gibi isimler verebilirsiniz. Dolayısıyla böyle bir parçanın albümdeki yeri gayet anlaşılabilir ve amacı da bana kalırsa doğrudan müzik olmasından ziyade postmodern denebilecek bir sanat yapma teşebbüsü. Müzisyenin kişiliğindeki bu yanı hep takdir ettim, çünkü şeytan çığırtkanlığı yapmakla ünlenmiş bir müzik tarzında çıkıp yüzeysel ve karikatürize işlere girişmektense en azından yaptığı vokallerin ardına bir derinlik, kullanılan görsellerin/kapakların arkasına bir birikim koyuyor bu durum, hele ki arkasında Infernus gibi bir gitarist varken. Beğenip beğenilmemesi ayrı bir konu.

Bir Gorgoroth albümünün herhangi bir yerinde bir şeyleri tamamen kendisi yapmadan kolay kolay rahat edemeyen narsist Infernus’un, bu albümde de tüm düzenlemelerini kendisinin yaptığı, tüm enstrümanlarını kendisinin çaldığı, vokal namına her şeyi kendisinin üstlendiği deneysel bir parça mevcut. Enstrümantal bir parça olan “An Excerpt of X” tam bu kıvamda bir icra olup ilginç bir şekilde albümün en iyi işlerinden biri olup çıkıyor. İnanılmaz hipnotize edici, melankolik ve özellikle üzgün olduğunuz anlarda kaçınmanızı önerebileceğim bu parça Infernus’un black metaldeki şöhretini hak ettiğinin tek başına ispatı olabilir. İşe önce, parçanın bel kemiği olacak bir arpeji çalmakla başlayan gitarist, kullandığı sound’un da yardımıyla “sinyal” gibi uyarıcı bir ses bütünü inşa ettikten sonra yavaş yavaş onun da üzerine tremolo kazımalarından oluşan solo gibi başka bir ritim ekliyor. Arkada dört dörtlük ölçüye dayalı sade bir davul tempoyu götürürken, Infernus en nihayetinde bütün bu enstrümantal arka planın üzerine sesi sanki megafondan geliyormuş gibi birtakım şeyler söylüyor. Böylece karşımıza bütünü fütüristik karakterde bir black metal parçası çıkıyor. Dışarıdan olduğu gibi bakınca tekdüze duran bu şarkı, iyice kulak vererek tüm sesleri duymaya çalıştığınızda nasıl bir çok katmanlılığa sahip olduğunu gösteriyor. Benzer hipnotik etki, her ne kadar Infernus yazım sürecine dahil olmamış olsa da sonraları “Ad Majorem Sathanas Gloriam”da da uygulanacak ve böylece Gorgoroth’un en sevilen parçalarından “Sign of an Open Eye” isimli beste doğacaktı. Dikkat edilirse, iki şarkının yapı olarak baya benzer olduğu görülecektir.

“Will to Power” gibi sanki Beherit ya da Burzum’un synth işlerinden çıkma elektro/ambient bir parçaya da yer veren albüm – şarkı ismi Gorgoroth’un sıklıkla kullandığı Nietzsche referanslarından biri olan “Güç İstenci”ne bir gönderme – hâliyle baya eklektik ve özellikle ikinci dalga black metalinden daha geleneksel işler bekleyen insanlar için de bir ucube gibi görünme potansiyeline sahip. Fakat, yazının başlarında da söylediğim gibi hem Gorgoroth’un gelecekte yapacaklarının bir ön hazırlığı olması hem de salt kendi içinde epey kaliteli bir iş çıkarması itibarıyla değeri yüksek bir albüm. Üstelik, bunca çeşitliliği barındırmasına karşın görünüşe göre grup, dinleyicilerinin de türlü türlü tepkisini hesaba katmış olacak ki albümü 36 dakikada sınırlı tutarak sevmeyecek olanlar için bile albümün hızlı akmasını sağlamış. Albüm, içerdiği şeylerin çeşitliliğinin aksine son derece akıcı. Böylece, seveni albüme doyamıyorken, sevmeyeni de çabucak yolun sonuna varabiliyor. Bence gayet adil bir düzenleme.

Gorgoroth diskografisinin en kendine has icralarından biri olan “Incipit Satan”, gerek döneminin ruhunu yansıtan gerekse kendi içinde bir gelişim ve dönüşüm arayışına çıkan başarılı bir deneme olarak bence grubun black metale armağan ettiği en iyi eserlerden birisi. Son ama önemli bir söz olarak bu albümün grup tarafından, yaşamına son veren ve Gorgoroth dahil olmak üzere Immortal, Borknagar gibi gruplarda baget sallamış Grim’e ithaf edildiğini de ekleyelim.