Emir Şekercioğlu

Konsept albümlerin ya da diğer bir deyişle; rock operaların neler ortaya koyabildiğini biliyoruz. Bu tarz albümler çoğunlukla ya bir grubun kariyerinde meydana gelmiş en iyi albümler oluyor ya da en azından o grubun ortaya çıkardığı en iyi birkaç işten biri hâline geliyor. İnceleme boyunca cevabını vermeye çalışacağım soru ise 1991 yapımı Savatage çalışması “Streets: A Rock Opera”nın bu iki kulvardan hangisine giriyor olduğu esasen.

Bir önceki albümleri “Gutter Ballet” ile bir nevi destan yazan, yeri yerinden oynatan ve Helstar’ın “Nosferatu” çalışması ile beraber belki de o senenin en iyi iki metal albümünden birine imza atan Savatage bu sefer çok daha kapsamlı ve iddialı denebilecek bir proje ile ortaya çıkmaya hazırlanıyordu. Criss Oliva’nın, tesadüfen Paul O’Neill’ın bir müzikal olarak yazmış olduğu fragmanlara göz atıp sonrasında o fragmanların bir albüm hâline gelmesi önerisini sunması sonucu “Streets: A Rock Opera”nın tohumları atılmış oldu. Bu yüzden söz konusu albümün biçimini büyük oranda O’Neill’ın müzikal bazlı fikirlerinin rock/metal müziğe adapte edilmesinden aldığını söyleyebiliriz.

Çalışmanın konseptini ise “DT Jesus” adında, gözden düşmüş ve sokaklar arasında uyuşturucu al-ver işlerine girmiş bir “fallen rock star”ın maceraları oluşturuyor. Karakterin, madde kullanımı sebebiyle yaşadığı delüzyonlar bizi bir noktada gerçekleşen hadiselerin ne kadarının cidden varolduğu noktasında sorgulamaya iterken, “Sammy and Tex” parçasında anlatıldığı üzere karakterimizi şoka uğratacak trajediler de meydana geliyor. “DT Jesus”, bir nevi hovarda yaşayan, başına buyruk olan ve bu özelliği sebebiyle müzik kariyerinde birden gözden düşen, arkadaşlarını yitiren; bunun sonucunda da daldığı uyuşturucu işlerinden kurtulmak için tekrar rock star olma çabası taşıyan fakat yine hayal kırıklığıyla karşılaşan bir figür. Böylelikle albüm bize, karakterimizin inişlerini ve çıkışlarını, içinden geçtiği bir yığın hadiseyi son derece dramatik bir yöntemle anlatıyor. Farklı bir husus olarak değinmek isterim ki benzer şekilde “rock star ve uyuşturucu” merkezli bir konsept albüm olmasından ve “Streets…”den hemen bir sene sonra çıkmasından ötürü W.A.S.P’ın “The Crimson Idol” albümünün oluşmasında Savatage’ın ne kadar rolünün olabileceğini ister istemez düşündüm albümü dinlerken. Bilen varsa beni bu konuda aydınlatabilir.

Oliva kardeşler, Johnny Lee Middleton ve Steve “Doc” Wacholz olmak üzere klasik Savatage kadrosuyla kaydedilen albümün inanılmaz iyi bir giriş yaptığını ilk elden belirtmem gerekir. Hatta ortaya koyduğu potansiyel o kadar muazzam ki 4. parça bittiğinde aklımda “Yoksa ‘Gutter Ballet’i da geride bırakacak bir albüm mü yapmışlar!” şeklinde bir soru bile oluşmuştu. Baştan sona etkileyici melodileri ve rüyalarda yankılanacak nakaratıyla açılış parçası “Streets”; muhteşem bir groove’a sahip ana rifi ile insanın içini gıcıklarken bir yandan headbang yaptırtan “Jesus Saves”, kısa bir durulma anında düşündürmeye iten ballad “Tonight He Grins Again” ve hemen sonrasında yine son derece gaz bir rifle ve C. Oliva sololarıyla ibreyi yukarılara çeken “Strange Reality” ile albüm tokat gibi insanın yüzüne çarparak başlıyor ve beklentileri inanılmaz ölçüde yukarılara çekiyor.

Fakat maalesef, toplamda 16 parça içeren ve konsept bir albüm olan çalışma, 4. parçadan itibaren çoğunluğunu ballad formundaki parçaların oluşturduğu, bu nedenle işin rock tarafının iyiden iyiye gölgede kalmaya başladığı bir yapıya bürünerek başlıkta da belirttiğim üzere sel gibi başlayıp göl gibi devam ediyor ve bitiyor… Açıkça belirtmek gerekirse albümün en büyük sıkıntısı da bu tansiyon – durgunluk dengesizliğinin had safhada olması. Sözgelimi, “Sözler de konsept de umrumda değil, bana müzikten bahset, metalden bahset!” şeklinde beklentisi olan bir dinleyiciyseniz; arada hareketli ya da orta tempo karakterleriyle kendini gösteren “Sammy and Tex”, “Ghost in the Ruins” ve “Agony and Ecstasy” gibi şarkılar dışında çoğunluğu son derece yavaş seyreden ve ballad formunda icra edilen bestelerle karşı karşıya olacağınızı bilmenizde fayda var. Bu durum aynı zamanda, albümün epey yorucu bir tecrübe yaşatmasına da sebep oluyor; çünkü iki ballad’ı üst üste dinledikten sonra temponun yükselmesini beklediğiniz yerde grup yine durgun sularda dolaşmayı tercih ediyor. Ağırlıklı olarak bir klasik müzik ya da müzikal dinleyicisiyseniz bu belki bir problem yaratmaz; lakin Amerikan power metalinin kitabını yazan gruplardan biri olan Savatage’ın bir çalışmasıysa söz konusu olan, bu bence bir problem.

Belirttiğim bu dezavantajlarını bir kenara bıraktığımızda ise söz yazımı; konsepti işleme ve bestecilik anlamında grubun epey iyi iş çıkardığını da söylemem gerekir. Örneğin, “St. Patrick’s” bestesi gerek müziği gerekse sözleri itibarıyla albüm içinde gerçekten çok vurucu bir ballad. “New York City Don’t Mean Nothing” parçası da keza “Never take a ride to the edge of your mind unless you’ve got a ticket back” gibi şahane bir uyarıya ev sahipliği yapıyor. Müzisyenlik bağlamında da grubun bütün üyeleri takdire değer bir iş çıkarıyor. Jon Oliva’nın vokal performansı, tıpkı grubun içinde olduğu evre gibi tepe noktaları oynarken Criss Oliva yer yer Pantera yer yerse Metallica’dan ödünç aldığı bazı riflere “Gutter Ballet”de kendi imzası hâline getirdiği bol tapping’li sololarını yerleştirerek deyim yerindeyse gitarını konuşturmuş. Albümün en çekici anlarında Criss Oliva tüm dikkatimizi ve ilgimizi üzerinde toplayan kişi oluyor. Geriye kalan Wacholz-Middleton ikilisi de parçalar nezdinde ara ara tadımlık şovlar yapıyor, ancak albümün genelinde daha çok “görev adamı” kimliğinde bulunuyorlar.

“Streets: A Rock Opera”, şayet parçalar arasındaki denge daha hassas ayarlansaydı ve müziğin metal kısmına ağırlık verilip ballad’larda biraz azalmaya gidilseydi belki de grubun en iyi albümü olabilirdi. Bu nedenle, ilk paragrafta sormuş olduğum sorunun cevabını kendi nezdimde grubun en iyi birkaç işinden biri şeklinde yanıtlıyorum, ama en iyisi değil. Çünkü çalışmada, harcanmış bir potansiyel gördüğümü saklamayacağım. Hatta şunu da belirteyim, kronolojik olarak gidersem “Gutter Ballet”, “Streets: A Rock Opera” ve “Edge of Thorns” albümlerini bir sıralamaya tabi tutsam bu albüm 3. sırada olur. Fakat “Sezar’ın hakkı Sezar’a.” düsturuna göre de kendi hâlinde değerlendirildiği zaman bir Savatage klasiği olduğu tartışma götürmez ve müzikal bağlamda son derece kaliteli bir işin çıkarıldığı da ortada. Bu yüzden de bana “Peki saydığın bu olumsuzluklara karşın bu albümü dinleyeyim mi?” diye sorsanız, “Kesinlikle dinleyin.” derim.