İzlanda sadece coğrafi dünyanın değil, müzik dünyasının da kendine özgü, gizemli, şaşırtıcı yerlerinden biri. Black metal dağarcığına çok şeyler katan İskandinavya’nın kuzey batısındaki bu minicik ada, içinde yaşayan insanların bu benzersiz coğrafyadan, eşi olmayan doğadan beslenmeleri sonucunda çok farklı noktalara uzanan bir sanat birikimi sunuyor. Sonsuz bir denizin ortasındaki bu adadan çıkan müzikler içerisinde soyutlanmışlığı, yalnızlığı, terk edilmişliği, sıkışmışlığı olanca kasvetiyle barındırıyor; İskandinav ülkelerinden çıkan gruplardan duymaya alışık olduğumuz şeylerin üstüne bir tutam daha “uzaklık” ekleyip bizlere sunuyorlar.
Bundan 10 yıl önce yola çıkan ve “hayatın Mevsimleri” anlamına gelen pagan black metal oluşumu ÁRSTÍÐIR LÍFSINS, beşinci albümü “Saga á tveim tungum II: Eigi fjǫll né firðir”i kısa süre önce çıkardı. “İki Dilde Anlatılan Bir Hikâye II: Ne Dağlar Ne Fiyortlar” anlamına gelen bu yapıt, ÁRSTÍÐIR LÍFSINS’den alışık olduğumuz çok uzun albüm yaklaşımını devam ettiren yaklaşık 80 dakikalık bir eser. Sırf bu özelliğiyle bile herhangi bir grup veya albüm dinlemediğinizi zaten şarkılar ilerledikçe hissediyorsunuz.
ÁRSTÍÐIR LÍFSINS kesinlikle herkese göre olmayan bir grup ve “Saga á tveim tungum II: Eigi fjǫll né firðir” de benim diyen black metal dinleyicisinin kolay kolay altından kalkamayacağı büyüklükte bir müzik barındırıyor. Albüme doyduğunuz, tatmin olduğunuzu düşündüğünüz anda daha önünüzde 30-35 dakika daha olduğunu görebilir ve dur durak bilmeyen bu koskoca müzik nedeniyle yıpranabilir, yorulabilirsiniz. Biz şimdi böyle bir derdi olmayacak dinleyiciler için incelememize başlayalım.
ÁRSTÍÐIR LÍFSINS, Nazım Edda’da konu edilen kimi olayları kendine konsept bellemiş ve bu minvalde şakılar yazan bir grup. Nazım Edda’da bulunan Helgakviða Hundingsbana II adlı şiirde konu edilen ve efsanelere konu olan Haddingjar’dan tutun da çeşitli Jotunn’lardan, ejderhalardan bahseden; Eski Nordcadan beslenen, kısacası paganlığın harbiden hakkını veren bir oluşum. Nordik Mitolojiyle haşır neşir olanların çok daha iyi bileceği Codex Regius’tan referanslar içeren şiirler 1270 civarında buzağı derisinden parşömenlere yazılırken, 2020’ye geldiğimizde elektro gitar telleri ve profesyonel stüdyo mikrofonları eşliğinde bize ulaştırılıyor.
İşlenen konseptin ağırlığından, ÁRSTÍÐIR LÍFSINS’in neden 65-83 dakika arası albümler yazdığını anlamak mümkün sanırım. Tabii tüm bu konseptler, iyicene derin mevzular, atalara dedelere uzanan saygı duruşları, geçmişin kadim sırlarını ortaya döken sözler konseptler, ortada bunları destekleyen kudrette bir müzik olmadığında ne yazık ki beş para etmiyorlar. Ne var ki ÁRSTÍÐIR LÍFSINS tüm bu nümayişi anlamlı kılacak derinlikte bir müzikle beziyor her tarafı. Kabul etmem gerekir ki albüm, grubun önceki albümleri gibi epey yorucu ve konsantrasyon gerektiriyor. Sadece son üç şarkısının toplam süresi 35 dakikayı bulan “Saga á tveim tungum II: Eigi fjǫll né firðir”, tıpkı geçen sene çıkan ilk bölüm “Saga á tveim tungum I: Vápn ok viðr” (“İki Dilde Anlatılan Bir Hikâye I: Silahlar ve Tahta”) ve öncesindekiler gibi dinleyiciden bir şeyler talep eden ve sizi bir film veya kitap içerisine sokmayı amaçlayan bir yapıt.
Gerçekten de albüm içerisinde son derece sinematografik, atmosfer güçlendirici pasajlar barındıran pek çok bölüm var. Grup bu 80 dakika boyunca bir an olsun acele etmiyor, kendini tekrarlamadan ve şarkıları 70’er tane rifle şişirmeden elinden gelen en epik, en pagan hissiyatı vermek için uğraşıyor. Bu kadar devasa bir black metal albümünün müzikal altyapısını irdelemektense, tahminen grubun da tercih edeceği üzere albümdeki pagan havadan bahsederek geri kalanı dinleyiciye bırakmak istiyorum. “Saga á tveim tungum II: Eigi fjǫll né firðir”de sunulan atmosfer, “pagan metal” olarak adlandırılan pek çok grubun beslendiği folk ve Viking karakterinden epey uzak; gerçek anlamda esrarengiz, tedirgin edici bir eski zamanın küllerini üfleyen, ciddi anlamda karanlık bir yapıda. Burada ne şeytan var ne cehennem. ÁRSTÍÐIR LÍFSINS burada kendi kadim kültür mirasının ve mitolojisinin sunduğu karanlıklardan, konu edilen kişiliklerin birbirleriyle olan ve black metale konu edilebilecek ilişkilerinden ve muhtemelen sözlere bakarak çıkaramayacağım bin türlü referanstan bahsediyor. Bunun sonucunda ortaya ağaca sarılan, Hristiyan orduların kesip biçtiği masum ve mağdur pagan köylülerden ziyade pagan inanışların içindeki hiç de sevimli olmayan karaltıları yansıtan bir müzik çıkıyor.
Sürenin uzun olmasından dolayı bunu bir seferde alabilmek, içselleştirmek ve işitsel bir şeyin keyfini 80 dakika boyunca sadece hayal ederek çıkarmak her zaman kolay olmayabilir. Bunu aştığınız ve kendinizi çalan bu şeye adadığınız anda sizi etkileyici bir şeyin beklediğini rahatlıkla söyleyebilirim. Grup olayın destansı tarafına yaslandığı için tüm albümün aynı akıcılıkta ve sürükleyicilikte olduğunu söyleyemem, ancak genele baktığımızda ÁRSTÍÐIR LÍFSINS’in ortalamanın üstünde bir iş sunduğu da ortada.
Nordik mitolojiden hoşlananlar başta olmak üzere; biraz zamanı ve biraz da sabrı olanlara “Saga á tveim tungum II: Eigi fjǫll né firðir”e bakmalarını öneririm.
Şarkılar 1. Ek býð þik velkominn
2. Bróðir, var þat þín hǫnd
3. Sem járnklær nætr dragask nærri
4. Gamalt ríki faðmar þá grænu ok svǫrtu hringi lífs ok aldrslita
5. Um nætr reika skepnr
6. Heiftum skal mána kveðja
7. Er hin gullna stjarna skýjar slóðar rennr rauð
8. Um nóttu, mér dreymir þursa þjóðar sjǫt brennandi
9. Ek sá halr at Hóars veðri hǫsvan serk Hrísgrísnis bar
7. parçanın 2.34′ünde başlayan solo, deride yumuşak bir dokunuşla derin kesik açıp kanatan bir jilet gibi. Her bir hücrem kıvranıyor her dinleyişimde, albümü dinlediğim günden itibaren bitirmeye devam ediyor beni. Çok tehlikeli.
@Ece, Güzelmiş.BM şarkılarındaki dikkate değer sololar diye bir konu oluşturmak lazım.
benim favorim enslaved-frost:Gylfaginning(1:50 de giren solo ama baştan dinleyince daha fena vuruyor) https://www.youtube.com/watch?v=05SSlFNc_WM
7. parçanın 2.34′ünde başlayan solo, deride yumuşak bir dokunuşla derin kesik açıp kanatan bir jilet gibi. Her bir hücrem kıvranıyor her dinleyişimde, albümü dinlediğim günden itibaren bitirmeye devam ediyor beni. Çok tehlikeli.
04.07.2020
@Ece, Güzelmiş.BM şarkılarındaki dikkate değer sololar diye bir konu oluşturmak lazım.
benim favorim enslaved-frost:Gylfaginning(1:50 de giren solo ama baştan dinleyince daha fena vuruyor)
https://www.youtube.com/watch?v=05SSlFNc_WM
04.07.2020
@Retrokafa, Keyifli bir konu olabilir cidden evet.