İlk gördüğümde “bu nasıl grup ismi, herhalde zamanında kötü kötü işler yapan bir abinin adı” şeklinde düşündüğüm JOHN FRUM’la birlikteyiz bugün. Bu yıl içerisinde çıkan değerli albümlerden biri olduğunu düşündüğüm ve çıkar çıkmaz dinlemiş olmama rağmen nedense sitede epey geç ağırladığımız grup, adını Okyanusya’da bulunan Melanezya’daki ada ülkesi Vanuatu’nun Tanna Adası’na özel bir kargo kültünden alıyor. Bir önceki cümlede geçen tüm tabir ve terimlerin anlamlarını Wikipedia’da bulabilirsiniz diyor, çok uzatmadan albüme geçiyorum. Kargo kültü falan ilginç olay, bir bakın fikriniz olsun.

JOHN FRUM’un ve “A Stirring in the Noos”un metal basınından aldığı yorumların ve notların dengesizliği ışığında, grubun belli bir kitlenin tam istediği şeyi verirken, bir kısım dinleyici içinse belli açılardan “biraz fazla” olduğu sonucunu çıkarabiliriz. Grup; üzüm salkımı gibi dallanan alt türleri içinde barındıran death metal türünü icra etse de, bu şemsiye başlık JOHN FRUM’un ortaya koyduğu alt metinin epey yukarı kademelerinde duruyor. Bunun sebebi de grubun “death metal yapıyorlar” diye özetlemek adına fazlaca sofistike bir müzik yapması.

JOHN FRUM’u açıklayan en kullanışlı tabir “kontrollü kaos “olabilir. “Kaos” kısmı herkes için kesin diyebiliriz. Gruba yönelik yaklaşımı belirleyen asıl nokta, bu kaosun ne düzeyde kontrol edildiğine dair şekilleniyor.

Ben grubun kaosunun dizginlerini elinde gayet iyi şekilde tuttuğunu düşünüyorum. Kaosun dizgini bazen sıkılaşıyor, bazen bollaşıyor, ancak bollaştığı anlarda bile grubun kendini bu paniğin, maceranın içine bilerek soktuğunu seziyorsunuz. Bu da ortaya kendi kendisiyle, kendi müziğiyle cebelleşen, mücadele eden bir grup çıkarıyor. “A Stirring in the Noos”ta buna tanık olmak gerçekten heyecan verici, zira grubun death metal şemsiyesi altında kendine koyduğu tek kural “yazdığımız tüm bu şeyler nihayetinde bir şarkıya dönüşmeli” ana fikrinden ibaret. Hâl böyle olunca, “A Stirring in the Noos”da hiç durmadan değişen tempolar, ritimler, rifler, düzenlemeler, fikirler görüyoruz.

Yukarıda bahsettiğim üzere adını çok enteresan bir kavramdan alan grup, albüm ismini de yine ilginç bir düzlemden, felsefedeki “nous” kavramından alıyor. Bu “nous” içerisindeki kıpırtıları, hareketlilikleri temsil etmesi adına müziklerini de gelgitler, alçalıp yükselmeler ve her türlü dengesizlikle dolduran grup, albümde ilk olarak Memory Palace’ın ilk 2,5 dakikasında karşımıza çıkan türde atmosferik, durgun ve karanlık pasajları da kaosunun içine yedirmeyi biliyor. Atonal, uyumsuz death metal düsturunu şiar edinen JOHN FRUM; adeta DEATHSPELL OMEGA ile MESHUGGAH evliliği olarak başlattığı albümü, sözünü ettiğim bu gibi dalgalanmalar ve duygu karambolleri ile daha da çetrefilli ve zengin hâle getiriyor.

İlk iki THE FACELESS albümünde vokal yapan Derek Rydquist(Demon Carcass) ve THE DILLINGER ESCAPE PLAN basçısı Liam Wilson’ı kadrosunda barındıran JOHN FRUM, gitar ve özellikle davul tarafında da çok etkileyici performanslar sunuyor. Yer yer doğaçlama denebilecek düzeyde rastgele gibi gözüken ancak şarkı ilerledikçe bilinçli yapıldıklarını belli eden rif örgüleri, bir araya geldiklerinde bireysel güçlerinin toplamını aşan bir yaratığa dönüşüyorlar. Bu durum JOHN FRUM’u açıklama konusunda büyük önem taşıyor, çünkü tek tek dinleseniz “Ne ki bu? Rif mi bu?” diye düşüneceğiniz yapılar, bir araya geldiklerinde etkileyici ve tatmin edici bir kaos döngüsü oluşturuyorlar.

Kimi yorumlarda “sırf kaotik olsun diye” şeklinde eleştirilen bu durum bence kısa vadede hak verilebilir bir yorum olsa da, albümü ikinci dinlemede -en azından benim için- “hmmm bi dakka bi dakka” türü bir ilgi çekiciliğe, hemen ardından da “oooOOOOOOOooooooo” türü bir heyecana ve haza dönüşüyor. Dolayısıyla albümü başta anlamak, sonra alışmak ve nihayetinde de sevmek için, bu tarz eklektik death metal işlerine aşinaysanız bile biraz emek vermeniz gerekebileceğini düşünüyorum.

Tüm bunların ışığında, “A Stirring in the Noos” bence son derece cesur, maceracı ve bir o kadar da ne yaptığının bilincinde bir albüm. Başından sonuna kadar bekleneni, tahmin edileni ve umulanı yapmaması bir yana, bunun altını dolduruyor oluşuyla da takdiri hak ediyor. Dinlediğiniz müziğe “arkada çalsın”dan daha fazla değer veriyorsanız ve onu bir deneyim olarak görmeye, dinlerken belli ölçüde çaba sarf etmeye, konsantrasyonunuzu adamaya hazırsanız, JOHN FRUM’da ve “A Stirring in the Noos”ta sizi bekleyen epey fazla şey var.