Ihsahn, tartışmasız şekilde black metal tarihinin en önemli figürlerinden biri. EMPEROR’la yaptıkları ve sayısız müzisyene verdiği ilhamlar, onun tür içerisinde bir efsane olarak görülmesi için yeterli sebepler. EMPEROR’ın veda albümü olan “Prometheus”ta uzun vadeli müzikal bakış açısının işaretlerini veren Ihsahn, türlü zenginliklerle dolu solo kariyerinin şu ana kadarki ilk yarısında metal adına geleneksele daha yakın bir yaklaşım sergilerken, “Eremita” ile birlikte daha yoğun işlere girişmiş ve “Das Seelenbrechen”le de karanlığını daha deneysel düzeylere taşımıştı. Nietzsche’ye bulaştığı son iki albümünde daha zor kabul görür bir müziğe doğru giden Ihsahn, şimdi de “Arktis.” ile bizleri karşılıyor.

Bir kere, Ihsahn’a ve “Arktis.”e hak ettiği değeri verebilmek için, öncelikle Ihsahn’ın müziğe olan bakış açısını tanımak gerekiyor. Ihsahn’ın solo kariyerini ve özellikle de “angL” sonrasını göz önünde bulundururken, Ihsahn’ın EMPEROR’la olan bağlantısını ve 20 yıl önce yaptığı müziği neredeyse hiç değerlendirmeye sokmamak lazım. Bırakın solo kariyerinin EMPEROR’dan tamamen farklı olmasını, solo kariyeri içinde bile şimdiden farklı dönemler oluşturmaya başladı bile. “Arktis.” bu dönemlerin “Eremita” ile başlayan ikinci bölümünün bir devamı niteliğinde. “Eremita”ya daha yakın duran, “Das Seelenbrechen” kadar “kasış” olmayan, deneyselliği makro bazda müzikal anlamda değil, Ihsahn’ın müziği açısından, daha mikro çerçevede yansıtan bir çalışma. Ihsahn zaten bu albümde rife abanacağını; köprülü, nakaratlı standart şarkı formuna döneceğini önceden söylemişti. O yüzden bir önceki “Das Seelenbrechen”den farklı bir şey geleceği zaten ortadaydı.

Albüme girdiğimizde, Ihsahn’dan bugüne dek duyduğumuz, duysak şaşırmayacağımız ve duymadığımız şeylerle karşılaşıyoruz. “Duyduğumuz” kısım, zaten Ihsahn’ın yarattığı müzikal kimliğin yansıttığı ve kendimizi güvende hissettiğimiz bölümler. Ihsahn, güçlü olduğu alanlarda gerçekten çok güçlü ve tam bir ustalık ortaya koyuyor. Diğer bir taraf olan “duysak şaşırmayacağımız” kısımlarda da kendisiyle gayet bağdaşabilecek ve ilk üç albümün -özellikle “After”- yansımalarını gördüğümüz kısmen yeni şeyler sunuyor. Burada da güvende hissediyoruz, zira Ihsahn’ın vizyonuna güveniyoruz.

Asıl önemli ve kıymetli kısım ise şimdiye dek Ihsahn’dan “duymadığımız” kısımlarda yatıyor. Ihsahn, daha önce yapmadığı pek çok şeyi öylesine ustalıkla ortaya koyuyor, yaptığı şeye hakim olduğunu o kadar net gösteriyor ki, albümü dinlerken “burada bir şeyler denenmiş” hissiyatına bürünmüyorsunuz. Bunun aksi olsaydı işler baya tatsızlaşabilirdi, zira albüme dışarıdan bakmaya başladığımız anda, sunulanı tam olarak almamız pek de mümkün olmazdı. “Arktis.” bu şekilde dışarıdan bakıp değerlendirmenin gayet olası olduğu, kendini uzak tutma potansiyeli olan bir albüm gibi gözükse de, ortaya konan yaratım bunu tersine çevirip size normalde alacağınız zevkten daha fazlasını sunuyor.

Belki de sona doğru söylenmesi gereken şeyi şimdiden söylemek daha iyi olacak, çünkü “Arktis.”e atfedilecek değer biraz da burada yatıyor. Şöyle ki, “Arktis.” ile ilgili en büyük sorun, ki bu pek çokları için sorun bile olmayabilir, ablümdeki bütünlüğü yakalamanın kimileri için kolay olmayacak olması. Şarkıların farklı kimlikleri, dinleyicinin -misal “After”daki kadar- yoğun bir kafa yapısına bürünememesine yol açabilir. Karşımızda black metal de var, VAN HALEN da, OPETH de, LEPROUS da… Bu bütünlüğü sindirmek için birkaç dinlemeye ihtiyaç duyulması gayet anlayışla karşılanabilecek bir durum. Bu sabrı göstermeyip ilk andan “bu ne lan” diyenler de olacaktır. Lâkin bu “albüm biraz tutarsız ve kopuk mu ne?” durumu da zamanla aşılacaktır; zira belli ki Ihsahn, kapaktan da sezilebileceği üzere bu albümü kendisi adına da bir yolculuk olarak görmüş ve çok farklı dinamikleri bir arada kullanmayı amaçlamış.

“After”ı ilk dinlemede hissedilen “büyük bir şeyler geliyor” beklentisi; “Eremita”yı ilk dinlemede peydahlanan “hmmm bi saniye burada farklı bir şeyler var gibi” temkinliliği ve “Das Seelenbrechen”i ilk dinlemedeki “Neler oluyor?” hissiyatının ardından, “Arktis.”le olan ilk temasta yaşanacak muhtemel ilk düşünce “merak” ve “keşfetme isteği” olacaktır. Ihsahn öylesine farklı unsuru bir araya getirmiş ve bunları tutarlı bir paket hâlinde sunmuş ki, albümü dinlerken kendinizi mekândan mekâna dolaşırken, sinematik bir düzlemde oradan oraya taşınırken buluyorsunuz.

Şarkılardan tekil olarak bahsetmek istemiyorum çünkü her biri bir başkası için farklı değerler taşıyabilir. Her bir şarkı, Ihsahn’ın müzikal anlamda kendisine hiçbir dizgin koymadığını, bakış açısının genişliğini gözler önüne seren ve çok şey yapıp çorba olmamayı başaran o değerli albümlerden birini dinlediğinizi hissettiren eserler. Bu açıdan bakınca, Mass Darkness, Until I Too Dissolve ve Pressure gibi neredeyse glam metale bulaşan işlerde bile bir tutarlılık görmek mümkün oluyor. Bu açıdan bakınca, ilk izlenimde “Arktis.”in Ihsahn’ın “Heritage”ı olduğunu düşünenler de olabilir, ancak durum böyle değil. Böyle olmaya yaklaştığı anlar var ancak genele bakınca bundan çok daha fazlası.

1995 yılında intihar eden Norveçli şair Tor Ulven’in “ Sõppelsolen” adlı şiirinin kullanıldığı bonus şarkı Til Tor Ulven (Sõppelsolen) da dâhil olmak üzere, “Arktis.”in her anı farklı bir güzellikle dolu. Bu belki ilk andan beyinden vuran ve “şu an kendim adına çok önemli bir şey dinliyorum” hissini yaratan bir güzellik değil, belki biraz zaman istiyor, belki de kimileri için hiçbir zaman alışılamayacak bir albüm. Her ne olursa olsun, Ihsahn ustalığını ve vizyonunu bir kez daha güçlü şekilde ortaya koyuyor ve bize uzun süre keyifle dinlenecek, daha iyisi uzun süre alışılmayacak bir albüm veriyor.