Gönül yaylarının kalibrasyon dinlememeye başladığı tatlı bir Nisan akşamından herkese merhaba. Bu hafta, insanlık tarihinde sarsılmaz öneme sahip olan iç içe iki kavramdan, bilim ve teknolojiden bahsedelim.
İnsanlığın bilim ve teknikte geldiği noktayı kısaca nasıl değerlendiriyorsunuz? Bilim ve teknoloji dendiğinde aklınıza neler geliyor? En çok hangi bilim dalları ilginizi çekiyor? Bilimin hizmet ettiği alanların ve amaçların dönüşümü hakkında ne düşünüyorsunuz? Teknoloji hayatınıza neler katıyor, hayatınızdan neler götürüyor? Yeni nesil teknolojilerden en çok hangilerine ilgi duyuyorsunuz? Sizce bilim dünyası hangi günlük ve büyük çaplı sorunları çözmeye odaklanmalı? Teknoloji haberlerini nasıl mecralardan takip ediyorsunuz?
Uçsuz bucaksız konumuza yaratıcı eklemelerle katkıda bulunmanızı umuyor, heyecan verici notifikasyonlarla dolu bir hafta geçirmenizi diliyorum.
Çocukluğumdan beri zooloji ve paleontolojiye büyük ilgi duyarım. Çok küçük yaşlardan itibaren en sevdiğim şeylerden biri belgesel izlemek olmuştur.
Hayvanlara göre tek üstün tarafı düşünmek olan insanın çoğu zaman bu özelliğini kullanmaktan bile aciz olduğunu düşününce, fiziksel, içgüdüsel ve bizde olmayan sayısız beceri anlamında çok şaşırtıcı olan hayvanlar ve onların bir uzantısı olan dinozorlara acayip bir merakım ve ilgim vardır.
Daha birkaç saat önce soyu tükenen tarih öncesi canlılara bakıyordum. İnsanların çok çok büyük bir kısmının bizden önce buralarda yaşayan muazzam canlılar konusunda en ufak bir ilgi duymamalarına baya şaşırıyorum.
Buralarda adı megatherium, arctotherium olan dev memeliler yaşadı. Hepsini geçtim kürklü gergedan diye bir şey vardı lan ahah. Daha epik bi şey olabilir mi? http://bit.ly/1GlrV4y
Bir kısmıyla aynı dönemde yaşadığımız şöyle inanılmaz kuşlar falan da var (“terror birds” deniyor bunlara): http://bit.ly/1GlqvHe
Ben bunları aşırı ilginç buluyorum. Geçenlerde kusursuz korunmuş bir moa ayağı bulundu, kafayı yedim bilgisayar başında:
https://teg007.files.wordpress.com/2011/05/preserved-moa-foot3.jpg
Moa ki, insanla boy farkı şöyle bir şey:
Ve bir de bu hayvanı avlayan Haast’s Eagle diye dev bir kartal var falan… Denizleri desen başka, böcekleri desen başka, hayvanlar aşırı ilginç bir konu lan ahah.
Kısacası bilim konusundaki en büyük merakım hayvanlar.
Teknoloji konusunda diyeceklerimi de ayrı bir yorumda yazayım.
Kimya mezunuyum. Aslında yabancı dil ve sözel bilimlerde daha başarılı olmama rağmen, ne yazık ki birçok etmenle sayısal seçmek zorunda kaldım. Her zaman için sayısal bilimlere ilgim vardı ama kendi halime bıraksalar kuvvetle muhtemel seçmeyecektim. Yine de zamanla alıştım ve sevmeye başladım. Bu noktada kendimi görücü usulüyle evlendirilmiş ama eşini sonradan sevmiş birine benzetiyorum.
Bu girizgahtan sonra ilgilendiğim bilim dallarına gelirsek; biyokimya, evrimsel biyoloji, astrofizik, moleküler biyoloji, kuantum fiziği gibi branşlarla ilgili yeni şeyler öğrenmeyi seviyorum. Hiçbirinde uzman olduğumu iddia edemem, ancak hepsinden iki çift laf edecek kadar birikimim var.
Bilimsel gelişmeler açısından bakarsak; umutlu olmamak için hiçbir neden yok. Her geçen gün hayatımız biraz daha kolaylaşırken, zorluk çıkaran birçok şeyin yavaş yavaş çözüm yolları bulunuyor.
Bilimin en çok hizmet etmesi gerektiğini düşündüğüm konu ise tıp. İnsanların yaşam kalitesini artırmak, olayların neden-sonuç ilişkilerini açıklayabilmek gibi pek çok şeyle ilgilenebilecek olsa da, insan hayatında sağlıktan daha önemli ikinci birşey daha olmadığını düşünüyorum. Önümüzdeki 100-150 sene içerisinde insan ömrünün ciddi şekilde uzayacağını tahmin ediyorum, ancak bu noktada da etik konusu devreye giriyor. Özellikle insanların klonlanması, yapay organlarla donatılmış yarı robot insanlar oldukça tartışılacağa benziyor. Tabi burada “bilim etik olmalı mıdır, yoksa sadece progresif bir amaç mı gözetilmelidir” sorusu sıkça sorulacak gibi gözüküyor, bu da apayrı bir konu.
Teknoloji konusuna gelirsek, sıkı bir takipçi sayılmam, işimi görecek kadar bilirim, öğrenmem gerekirse de öğrenirim. Ancak teknolojinin sosyal alanlara yaptığı etkiden hoşnut değilim. Daha doğru bir tabirle insan ilişkilerine tesir etmesinden haz etmiyorum. Olay “hadi bir cafede buluşalım da, telefonlarımızı kurcalayalım”a döndüğü anda ben yokum, bir alete bu kadar bağımlı olmayı ben kendime yediremiyorum. Keza sevgililik müessesinin en önemli etaplarından biri olan hunharca mesajlaşmaya da yokum.
Son olarak teknolojik aletlerin ne yazık ki bize sahip olmaya başladıklarını düşünüyorum ve Fight Club’da da değinildiği üzere, “Bizler sahip olduğumuz eşyalardan ibaret değiliz” diyorum.
MESHUGGAH
Bilimi uyuşturucu yapmak için kullanıyorum. Methamfethamin. Anladın sen onu.
Bilim ve teknoloji denildiği vakit gözümde canlanan şey genelde Samanyolu Gök Adası oluyor. Anlaşıldığı üzere uzayla ilgili hemen her şeyi çok seviyor ve yakından takip ediyorum. Söylememek olmaz http://www.evrimagaci.org sitesinin Facebook hesabının paylaştığı yazıları okuyorum, hatta her sabah kahvaltım onların yazılarını okuyarak geçiyor, gerçekten çok bilgilendirici bir site, Türkiye’de böyle faydalı sitelerin bolca takip edilip, okunması lazım.
Teknolojinin ilerleme kaydetmesi gereken alanlardan biri uzay diğeri de doğal enerji elde etme ve kullanma olabilir. Uzay, çünkü gerçekten Dünya’nın çok fazla zamanı kalmadı bence, çocuklarımız tamam da torunlarımız hepten ayvayı yiyebilir. Böyle bir durumda kolonileşecek başka bir gezegen gerçekten bütün her şeyi değiştirebilir. Doğal enerji kaynaklarından beslenme ve çeşitli mecralarda kullanma da zaten Dünya’nın ömrü için çok önemli bir durum. Hoş ne olursa olsun olay insanda bitiyor ve insanların yaşadığı çevreyi korumak gibi bir anlayışı maalesef yok.
09.04.2015
@Ozan H. E. Turakine, Füzyon (yıldızların yaptığı şey) başarılmış diye duymuştum. Ama enerjiyi muhafaza edemiyomuşuz haha. Hatta Oxford’da mı yapılmış, Cox öyle bişeyler demişti. Başka bi haber daha görmüştüm beklenenden (birkaç onyıl falan) çok daha erken gelebilir diye. Baya şey değiştirebilir. Tabi mallığa çare değil.
Bilimin alt dallarını ayrı ayrı değerlendirmektense genel olarak “bilim” kavramının işleyişine hasta olan biri olduğumu söyleyerek başlayayım. İnsanın hayatında vizyonunu genişleten olaylar vs olur ya, benim için bunlar çoğunlukla bilimle alakalı meseleleri anlayıp “haaaaaaaaağ” diye aydınlandığım anlar oldu. Bilimle uğraşan insanların olaylara tamamen objektif şekilde yaklaşabilmelerini, işlerine olan bağlılıklarını ve ortaya koyulmasına sebep oldukları/olabilecekleri şeyleri düşününce bile bu insanlara baya büyük bir saygı ve hayranlık duyuyorum.
İşin pratik boyutunda yer alan teknoloji ise daha anlaşılabilir ve vurucu şekilde insanların önüne konulabildiğinden, teknolojik gelişmeler bilim alanındaki gelişmelere göre daha rahat takip edilebildiğinden, en önemlisi de teknolojik aletlerden bağımsız bir hayat sürmenin en basit ifadeyle komik olacağı bir dönemde bulunduğumuzdan, insanlığın geleceği direkt olarak bu alandaki gelişmelere bağlı diyebiliz sanırım. Mühendislik ve doktorluk gibi, sahip oldukları bilimsel arka planı insanlığa faydalı olacak şekilde değerlendirebilen, aradaki köprüyü sağlam şekilde kurabilen meslek gruplarına olan ihtiyaç ve talebin artarak arttığını da göz önüne alırsak, çok da uzak olmayan tarihlerde oldukça tahmin edilemez şeylerle karşılaşacağımızı düşünüyorum açıkçası.
Distopya okumayı epey seven biri olduğumdan bu konunun yaratacağı olumlu sonuçlardan çok olumsuz sonuçlar üzerinde durmak istiyorum. Bence oluşacak en büyük sıkıntı toplumsal yönden kendini gösterecek. Teknolojinin insanları asosyal hale getirmesi mevzusunun daha da ilerleyecek olmasının dışında, işin kitlesel boyutu çok daha vahimleşecek. Ülkeler için güç olarak değerlendirilen şeylerin hiç olmadığı kadar teknolojiye yönelmiş olması, bu gelişmelerin ağzı açık bırakacak boyutlara çabucak gelmesini sağlarken bir yandan da toplum içerisinde ekonomik olarak epey büyük farklar oluşmasına sebep olacak. Zengin daha zengin, hatta belki daha uzun bir ömre; hatta belki de ölümsüzlüğe sahip, daha farkında ve sistemin içindeyken fakir daha fakir ve daha içinden çıkılamaz durumda, daha güçsüz, daha çaresiz ama bunun da asla farkında olamayacak bir konuma getirilecek ki toplum için tehdit oluşturmaktan çıksın. Özetle Cesur Yeni Dünya’da betimlenene yakın bir düzene doğru ilerleyeceğimizi düşünüyorum ya, ki umarım da olur ahah.
(Bu arada konuyla ilgili söylemek istediklerime ve çok çok daha fazlasına değinen şöyle bir şey var http://bit.ly/1FcJIqz)
En son kafa nakli falan dediler
(http://www.sciencealert.com/world-s-first-head-transplant-volunteer-could-experience-something-worse-than-death)
Eğer başarılı olur ve hızlıca geliştirilirse çok acayip şeylere tanık olucaz.
İnsanlığın bilim ve teknikte geldiği noktayı kısaca nasıl değerlendiriyorsunuz?
Gelmişme hızının giderek artıyor olmasında büyük mutluluk duyuyorum. Teknoloji doğrusal olarak gelişmiyor. Yani 1890-1910 arasındaki gelişimin miktarı ile 1990-2010 arasındaki gelişimin miktarı arasında büyük bir fark var. Önemli olan da bu, yani gelişme hızının ne olduğu. Yoksa şu anda gelinen noktanın pek bir önemi yok, sürekli gelişme hızı arttığı için eninde sonunda hayal edilen noktalara ilerliyoruz zaten.
Bilim ve teknoloji dendiğinde aklınıza neler geliyor?
Bilim deyince insanlığı yaşadığı evreni anlamasını, teknoloji deyince de insanların yaşadığı evreni manipüle etmesini anlıyorum.
En çok hangi bilim dalları ilginizi çekiyor?
Ben uçak/uzay mühendisiyim dolayısıyla bu konular ilgimi çekiyor. Fakat bunun ötesinde beni en çok heyecanladıran konuların matematik ve yapay zeka uygulamarı olduğunu söyleyebilirim.
Bilimin hizmet ettiği alanların ve amaçların dönüşümü hakkında ne düşünüyorsunuz?
Daha ticari bir yöne kaydığını düşünüyorum. Para kazanma isteği ister istemez evreni anlama isteğinin önüne geçti. Temel bilimlere daha fazla yatırım yapılması gerektiğini düşünüyorum.
Teknoloji hayatınıza neler katıyor, hayatınızdan neler götürüyor?
Hayatı daha rahat ve eğlenceli bir hale getirdiği kesin. Götürdükleri de var tabii ki ama bunları henüz yeni keşfediyoruz. Mesela sosyal medyanın insanların gerçek hayattaki iletişim yeteneklerini köreltmesi gibi. Bu sorunları keşfettikçe ve daha iyi kavradıkça zaman içinde çözüleceğini düşünüyorum.
Yeni nesil teknolojilerden en çok hangilerine ilgi duyuyorsunuz?
İşim gereği yapay zeka uygulamaları ve insansız hava araçları ilgimi çekiyor.
Sizce bilim dünyası hangi günlük ve büyük çaplı sorunları çözmeye odaklanmalı?
Tek bir alana yoğunlaşılmasının mantıklı olduğunu düşünmüyorum. Bir çok problem üzerine paralel olarak çalışmak çok daha sağlıklı sonuçlar doğurabiliyor.
Teknoloji haberlerini nasıl mecralardan takip ediyorsunuz?
Popüler kaynaklar olarak Wired, MIT Technology review gibi internet kaynaklarına göz atıyorum. Bunun dışında kendi alanımla ilgili periyodik olarak takip ettiğim dergiler ve konferaslar var. Ayrıca bu tarz makaleler için Google Schoları’ı da sıklıkla tarıyorum.