Ömer Faruk YILDIZ (Emiroğlu)

Black Sabbath’ın ilk tekrardan birleşme hikâyesinin ve uzun zaman sonra albüm çıkarma teranesinin üzerinden tam 16 sene geçti. Hadi ilk 1997 birleşmesini saymayalım; zaten çok albüm getirecek bir birleşme değildi o. Biraz Rick Rubin’in gayreti ve hayranların gazı üzerine meydana gelmiş bir hareketti. E haydi 2006 devresini de saymayalım; çünkü Tony ve Geezer Dio efsanesine dayanamayıp Heaven & Hell projesine atılmıştı, gayet iyi de gidiyordu. Ki o hengâmede zaten Sabbath’tan bir iş çıkması da mümkün değildi. Malum Ozzy’nin Black Sabbath ismi için Tony’ye dava açması ve mahkeme süreci eşeğin kulağına su kaçırır cinstendi.

Black Sabbath’ın yeniden bir birleşme denemesi yapmasını sağlayan faktör Ronnie James Dio’nun vefatı olmuştu (nur içinde yatsın). Artık bu vefatın da ardından Sabbath üyelerinin herhangi bir mazeretleri kalmamıştı. Ve sonunda 11 Aralık 2011’de yani 11.11.11’de yeni albüm müjdesini nihayet verdiler. Bu tarihe kadar grup elemanları işi savsakladıkları için belki suçlanabilirler ama bu tarihten sonra albümün 2013’e tehir edilmiş olmasıyla alakalı grubun suçlanacak bir yanı yok sanırım. Çünkü malum Tony’ye konulan kanser teşhisi ve Bill Ward vakası grubu hafif de olsa sekteye bırakmıştı. Ama efsaneler ne olursa olsun kararlı ve istikrarlı bir vaziyette “ya şimdi ya hiç” demek suretiyle bu albümü yapacaklardı ve yaptılar da çok şükür…

Albüm hakkında kendine metalci diyen her mahlûkat ileri geri ağızlarına ne geldiyse konuştular. Albümün isminden tutun, elemanların albüm öncesi verdikleri demeçlere kadartenkit edilmedik şey kalmadı sanırım. Ta ki God Is Dead?single’ıhuzurlarımıza takdim edilene kadar… Parçayı dinleyenler şöyle bir afallama merhalesi içinde buldular sanırım kendilerini. Çünkü parça hakikaten halis muhlis bir Sabbath parçasıydı! Bunun değerlendirmede icabına bakacağız; ama Sabbath’ın bu hamlesiyle egosu yüksek, burnundan kıl aldırmayan beyefendileri çok iyi bir şekilde ters köşeye yatırdığını da gururla söylemek gerekir diye düşünüyorum.

Giriş

Değerlendirmeye başlarken şunu çok rahat söyleyebiliriz ki bu albümü dinleyen birinin; teknik yönden beğensin veya beğenmesin, bu eserin bir Black Sabbath sound’undan başka bir şey olmadığını ve olamayacağını tasdik etmemesi mümkin değildir. Evet yalan söylemeyeyim; gerek grup elemanlarının 40 sene evvelinden bugüne kadarki müzikal birikimleri ve tecrübeleri, gerekse adamların bir hayli ilerleyen yaşları sebebiyle bu albümün açıkçası çok verimli olmayacağı kanısı bende hep mevcut olmuştu. God Is Dead?’i ilk olarak dinleyince bile bu fikrim tamamıyla değişmedi. Sadece içimden bir “acaba” demekle iktifa ettim. Ama sonra grubun Avustralya konserlerinde hayranlara jest mahiyetinde ilk defa çaldığı yeni albüm parçalarını da şöyle bir kulak ucuyla duyunca artık kesin kanaatimi belirttim ve albümün sağlam olacağına kani oldum.

Gerçekten de parçaları sakin kafayla, mükerreren dinleyince sound’un mükemmelliğine varabildim. Bununla beraber prodüksiyona tek kelimeyle hayran kaldım. Rick Rubin gerçekten Ozzy’nin de söylediği gibi “ne yapmak istediğini çok iyi bilen” bir prodüktör vazifesi gördü. İnce eleyip sık dokuduğu sound’un berraklığından rahatça anlaşılabilir. Bu arada bir not ilave edeyim albümün kayıt süreciyle alakalı; benim de birçok fan gibi tereddütlü olduğum bir mesele olan Ozzy’nin vokalleriyle bilgisayar ile her hangi bir şekilde oynanmamış. Ozzy’nin anlattığına göre Rick, istediği vokali elde edene kadar Ozzy’yi tekrara tabi tutmuş. Bu da memnun edici bir dip not olsa gerek.

Albümün Artıları

Böyle harikulade bir albümün sayılamayacak kadar çok artısı vardır mutlaka.

İlk artısı başta da söylediğim gibi klasik Sabbathsoundu olan ağır ve kasvetli havanın parçalara tamamen sinmiş olmasıdır. Her ne kadar Geezer Butler albümün sound’u için “Heavy’den ziyade hard rock tarafı ağır basıyor” demiş olsa da dinleyene “bal gibi de heavy metal” dedirtmemesine imkân yok.

İkinci artısı da hem grup elemanlarının, hem de hayranların takdirle karşıladığı uzun süreli parçaların ekseriyette olması. Aslında albüm çıkmadan evvel tereddütlerimden biri de buydu. Bunlar kesin 3-4 dakikalık parçalarla “vur kaç” taktiği uygulayacaklar diye düşünmüştüm ama halt etmişim. Gerçekten tam istediğim ebatta olmuş albümün ağır topu niteliğindeki parçalar.

Üçüncü ve en önemsediğim artısı ise sadece sound olarak değil teknik yönden de Black Sabbath havasının yakalanmış olması. Bunu sağlayan en mühim unsur parçalarda Tony’nin riflerine enfes bir şekilde eşlik eden Geezer Butler’ın bas sound’udur bana göre. Geezer’ın basının bu kadar muayyen ve dolgun çıkmasını da yine Rick Rubin’inkaliteli prodüksiyonuna borçluyuz. Sabbath’ın bas sound’unu en beğendiğim albüm Master Of Reality idi. Bu albümdeki hoş prodüksiyonla bas sound’u o kıvamı yakalamış vaziyette bence.

Albümün eksileri diye bir kısım açamadım açıkçası. Çünki grup, benim şahsi beklentilerimi tamamıyla karşılayacak derecede bir iş çıkartmaya muvaffak olmuş. Bu faktörün yanında kıyıda köşede kalmış, mikroskopla görülebilecek bir iki hatayı da ayrıyeten bahis konusu yapmayı doğru bulmuyorum.
Kısaca Parçalar

End of the Beginning: İlk olarak 20 Nisan’da grubun Yeni Zelanda konserinde dinledik bu parçayı. Sonra da CSI’ın sezon finalinin ilk 2 dakikasında küçük bir kısmını izledik. Gerek yarım yamalak duyduğumda, gerekse stüdyo kaydını defalarca dinlediğimde oldukça beğendim bu parçayı. Özellikle parçanın 5:14 kısmında yavaşlayan temposu ve Ozzy’nin “Alright, ok” demesi parçaya oldukça hoş bir hava katmış gerçekten.

God Is Dead?: Malum ilk single ve başta da söylediğim gibi ters köşeye yatıran bir parça… Otuzuncu saniyeden sonra distortion’ın ve Geezer’ın enfes bass-line’ının girmesiyle insanı adeta büyüleyen ve 6:20’den itibaren hareketlenen temposuyla konser atmosferinde mükemmel bir coşturma kapasitesine sahip bir parça. Hoş klip için seçilmeye layık olup olmadığı hususunda tereddütlerim vardı ama sözlerinin manidarlığından ötürü seçilmiş olabileceği sebebiyle bu tereddüdü ortadan kaldırdım. Sabbath ne yaparsa candır…

Loner: Albümde hafif sound’lu ama hareketli tempolu parçalardan bir tanesi. Müzik yönünden seçici olanlar için vasat kabul edilebilir belki ama 4:20’den sonraki Tony’nin solosunu dinledikten sonra ben öyle diyemem şahsen.

Zeitgeist: Duygusal havasıyla ve akustiğiyle albümde ki tek slow parça. Ozzy’nin vokalinin belki de en başarılı olduğu parçalardan birisi aynı zamanda. Keza arkadan güzel bir hava veren davulu da beğendim. Ve son vuruşu yine Tony, yaklaşık bir dakikalık klasik gitar solosuyla yapmış. Beğendim gerçekten.

Age of Reason: Gerek mükemmel girişi ve parçayı başından sonuna kadar ihata etmiş dehşet gitar rifleri ile Age Of Reason bize,Tony Iommi’nin rif konusunda metal camiasında rakipsiz olduğunu öğretmektedir! İlerleyen yaşına ve son zamanlarda çektiği sağlık problemlerine rağmen Tony’nin hala formunu muhafaza ettiğini ve heavy metalin en baba riflerini ürettiğini bu parçada çok iyi anladım şahsım adına. Tek kelimeyle enfes… Keza üçüncü dakikadan sonra parçaya hâkim olan doom havası da dinleyeni adeta bir parçadan başkasına sürüklemiş hissi veriyor.

Live Forever: Albümde diğerlerine nazaran vasat bulabildiğim sadece iki parçadan bir tanesi Live Forever. Yani tek başına değerlendirildiğinde asla kötü değil; ama etrafındaki bir alamet mükemmel rifli ve dehşet sololu parçaların yanında biraz zayıf kalması gayet tabi. Aslında süresi biraz daha uzatılsaydı balladlar arasına girebilirdi ama kısmet diyelim.

Damaged Soul: Kendi zevk tercihim neticesinde albümün en güzel parçası olduğu fikrine kanaat getirdiğim bir yapıt olması sebebiyle biraz mübalağalı değerlendirebilirim. Başta söylediğim o klasik Sabbath sound’unu iliklerime kadar bana en çok hissettiren parça bu oldu açıkçası. Çünkü parçanın başından sonuna kadar Tony ile Geezer’ın eşsiz harmonisine şahit oldum. Hele bir de aralarda giren harmonica ve 4:32’deki basın yükselen distortionu da işin tuzu biberi olunca parçanın tadından geçilmiyor hakikaten. Eğer bu şarkıyı beğenemeyen varsa lütfen tekrar tekrar dinleyip zorla beğenmeye gayret etsin.

Dear Father: Başından itibaren parçaya hâkim olan doom havasına binaen albümün hatırı sayılacaklarından. Ve 3:55’ten 4:50’ye kadar süren hareketli kısım ise harikulade. Albüm çıkmadan evvel grubun stüdyo videolarını izlediğimde Ozzy bu kısma vokal yapıyordu, izleyenler hatırlar. İnanın bana o andan itibaren bu bölümün hangi parça içinde olduğunu merak edip durmuşumdur. Nihayet o parçayı buldum.

Methademic: Albümün en hareketli iki parçasından birisi Methademic. Bu kadar ağır havalı ve uzun müddetli parçaların arasına bir iki tane hızlı tempolu parçanın serpiştirilmesi güzel olmuş. Sabbath’ın asıl sound’u böyle diye bütün bir albümü ağır tempolu parçalara mahkûm etmek de iyi değil. Keza bu parçayla Tony ve Geezer harmonisinin tadına iyi bir şekilde varabileceğimizi de hatırlatmadan geçmeyeyim.

Peace of Mind: Live Forever ile birlikte vasat kategorisinde olan diğer parça da bana göre bu. Ama tekraren söylüyorum, diğer parçanın da kötü olmadığı gibi bu da kötü değil. Aksine riflerine ve vokallerine hayran kaldım da denilebilir. Ama bu konseptteki bir parçanın 3 dakika 40 saniye değil 6-7 dakika olması gerekiyordu ki iyice tadı çıksın. Yani parçanın tek noksan kısmı uzatılmamış olması diyebiliriz. Biraz vur-kaç türünden parça olmuş.

Pariah: Sakin girişiyle bize önce biraz nefes aldıran ve otuzuncu saniyede yükselen tempoyla beraber gelen müthiş rifleriyle soluğumuzu tekrardan kesen havasıyla sağlam bir parça. Geezer’ın albüm çıkmadan evvel söylediği hard rock havasını görebileceğimiz Loner ile beraber ikinci parça diyebiliriz Pariah için.

Naïveté In Black: Bu da grubun stüdyo videolarında tadımlık dinlettiği parçalardan bir tanesi. Sadece girişini dinleyebilmiştik videoda, ki parçaya aşık olmak için bu enfes girişi tek başına dinlemek yeter de artar. Methademic ile birlikte albümdeki hareketli ve gaz diyeceğimiz ikinci parça. Ozzy’nin bunu eğer söylerse konserlerde nasıl söyleyeceğini çok merak ediyorum.

Netice İtibariyle

Bu kadar uzun, daha doğrusu uzun olmayı hak eden bir kritiğin ardından albümün beni gerçekten tatmin ettiğini söylememem için elimde hiçbir sebep yok. Çünkü albümün hemen hemen her parçasında Sabbath’ın eski parçalarından bir iz buldum. End of theBeginning’de Black Sabbath’ı, Loner’da N.I.B’yi, Zeitgeist’da She’s Gone’ı, Damaged Soul’da Dio’lu albümlerden Over An Over’ı, Methademic’de Time Machine’ı hissettim. Eminim albümü dinleyenler benim bulduğumdan daha fazlasını parçalarda bulmuştur.

Evet, grubun Ozzy’nin paragözlüğü sebebiyle son zamanlarda çok ticarileştiğini düşünebilirsiniz; yine mali sebeplere binaen Bill Ward’a büyük bir haksızlık ettiğini de düşünebilirsiniz, ki ben de aynı şekilde düşünmüyor değilim. Ama oldukça sık kullandığım “yiğidi öldür, hakkını yeme”deyimini; bu albümü ister Sabbath fanı gözüyle, ister müzik eleştirmeni gözüyle, hangi nazarla olursa olsun dinledikten sonra dikkate almalısınız.

Ozzy’nin artık heavy metal solisti olduğunu düşünmeyen ve hatta “No Bill, No Sabbath” diyebilecek kadar radikal bir çizgi izleyen Sabbath hayranlarından, zamanında yaşanmış bütün olumsuzluklara rağmen en azından albümün hakkını teslim etmelerini beklerim.