2003 yılından beri ilk defa bu kadar heyecanlı dinliyorum bir Katatonia albümünü. Fazla söze gerek yok aslında Katatonia’nın insanın hangi dertlerine derman olduğunu, ruhunu huzursuzluğa sokuşunu, Jonas Renkse’nin tek bir kelimeyle bir insanın hayatını tepetaklak edeceğini bu grubun dinleyicileri çok iyi biliyorum. Bu uğurda hangi canlar kendi evinde odasına kapanarak ağlak gözlerle dinlemiştir bu tehlike dolu notaları. Bu grubu biraz da Paradise Lost’a benzetiyorum, hem onlar kadar mutsuz hem de onlar kadar inançlı ve tutku dolu. Bir insanın taşıdığı hüznün dünyayı çepeçevre sararak yine o insana dönüşünü çok iyi anlatabilen bir grup Katatonia, “Tonight’s Decision” albümünün maviye bulanışının ve o tren raylarının takibinde yol nereye gidiyor bilinmiyor fakat ışığı bulmak için yollara koyulan, bir umut ışığı arayan insanı/insanları anlatan yegâne bir topluluktur. Kendine dönmektir Katatonia, bir iç yolculuğu yapmaktır. Çıkış yolu belki bulanıktır onlar için ama hayatın yine kendisi gösterir ayakta durmayı, yaşamayı onlar için, bizim için, insanlık için. Notalarıdır belki bizi ayakta tutan, onların diyarına götüren, soğuğu hissettiren ve rüzgârda sallanan yaprakların sesini duyuran da onlardır. Bir gitar tınısı, anlık bir klavye melodisi, Renske’nin o dâhiyane nüansları Katatonia’nın ta kendisidir, bunlardır onları farklı kılan yıllardır kendi içimizde büyüttüğümüz. Dönülmeyen gitmelerdir onların her acısı.

Bu grup dinleyicileri için “Dance of December Souls”, “Brave Murder Day” gibi klasiklerin ne derece önemli olduğunu anlıyorum. Katatonia’nın daha sonraki müzikal değişiminin de ne derece doğru ve ne derece mantıklı olduğunu da yıllar geçtikçe ürettiği müzikaliteden anlayabilmekteyiz. Lacrimas Profundere, Theatre of Tragedy gibi topluluklar bu değişimden dolayı tepetaklak düşerken Katatonia’nın çok doğru bir hamle gösterip hem de doğru etkilenimlerle bir kalbin yepyeni müziğini yapması takdir edilesi bir olay. “Discouraged Ones’dan bahsediyorum. Tek başına karanlık müzikten intihar müziğine varana dek değişimi tek albümle “Discouraged Ones” ile başaran bir grup Katatonia. O albüm tek başına yaratımların en değerlilerinden birisi. Pek beğenilmeyen daha doğrusu Katatonia dinleyicilerince yok sayılmaya mahkûm edilen “Tonight’s Decision” bile kendi içerisinde başyapıttır bana göre.

Bu albümle kendi üçüncü müzikal evresine giren Katatonia müziği bir sonraki “Last Fair Deal Gone Down” albümü ile dördüncü evreyi yaratıyor ve yine iç titreten bir başyapıta imza atıyordu. The Cure etkisiyle o kirlenmiş, paslanmış tonlarıyla içe kapanık bu albüm kendi yaratımlarının zirvesi niteliğine bürünüyor, “Last Fair Deal Gone Down” ve özellikle “Viva Emptiness” Katatonia diskografisinin en uçuk, en deneysel halini resmediyordu. 2006’daki “The Great Cold Distance’ın Opeth’in sertliğini bir nebze aldığı doğrudur hatta “Soil’s Song’un bazı bölümleri bunu ele verir. “Night is the New Day’in de bu albümle arkadaş olduğunu söyleyebiliriz ancak “Dead End Kings’in her ne kadar aynı tonlarda gezinse de Katatonia’nın bu son iki albümü de aşan yapıda olduğu gün gibi açık.

“Dead End Kings’in son Katatonia albümüyle akrabalık bağları olduğu, şarkılarıyla yine hayattan soğutturan ama gariptir dinleyince hayata karşı sıkı bir mücadeleye girme hissi veren bir albüm olduğu izlenimi edindim. Per Eriksson ve Anders Nystörm oldukça bu grubun depresif, melankoli düzeyi yüksek besteler yapma kabiliyeti hiç kaybolmayacak. Jonas Renkse “Last Fair Deal Gone Down’dan beri ilk defa bu kadar şarkılarda sıkılmış, hayattan bıkmış umutsuz karakteri oynuyor. Gerçi o albümde “I Transpire”, “Teargas” ve “Tonight’s Music” gibi dehşet besteler vardı ama şunu da belirteyim o şarkıların hissiyatı bu albümdeki bazı şarkılara da bulaşmış. Ritim gitarların yer yer “Buildings” gibi bestelerde sertliğe yol almaları, hüznün ise albüm ismine konu olan “Hypnone”, Renkse’nin vokalleriyle kendinizden geçip ağlamanıza sebep olabilecek “The Racing Heart”, “Lethean” ve giriş müziğiyle mahveden “Undo You” gibi çalışmalarda kendini gösterdiği apaçık. “Hypnone”u alın ve hayatınızın en depresif zamanına koyun kesinlikle sırıtmayacaktır ve o görüntülerin müziği olacaktır kesinlikle.

Müziğin gerisinde giden tekrar eden o tuşluların yarattığı hüzün bunalımını kim tarif edebilir? “Leech”in hemen başlangıcındaki klavyeler ve Renske’nin vokalleri albümün gidişatıyla tezat görünmekle beraber ilk gitarın duyuluşuyla kendini ele veren bir beste yapısına sahip. Katatonia’ya klavye kullanımı özellikle bu tarz şarkılarda çok yakışıyor ve yaratılan hüzün bombardımanının etkisini iki katına çıkarıyor. The Gathering’den Silje Wergeland’ın konuk olduğu “The One You Are Looking For Is Not Here” oldukça etkileyici ancak Wergeland’ın sesini biraz daha öne çıkarsalarmış belki etki daha fazla olurmuş.

“Dead Letters’daki Tool etkileri ve yine “Last Fair Deal Gone Down’ın açılışındaki “Dispossession”ın etkisini yaratan “The Parting” bu albümün enfes çalışmalar. Katatonia’nın son iki albümüne benzer bir çalışma üretmesi bana göre kendini tekrar düşüncesiyle açıklanamaz. Çünkü tonlar benzese de beste kaliteliliği açısından çok yol katedildiği kesin. Özellikle “Hypnone”, “Ambitions” ve “The Racing Heart” bunun en büyük kanıtları. İki gitaristin bestelerde kullandığı psychedelic tonlar da cabası. Genellikle son dönem Alman deneysel rock gruplarında gördüğüm gitar kullanımlarının bir değişiğini Katatonia denemiş.

Bu grup ilk çıktığından beri bizim akıllarımızda İsveç karanlık ve soğuk diyarların ülkesi olmaya başlamıştı ve öyle olmaya devam ediyor. Tek bir melodiyle insanın bütün gücünü elinden almak kolay bir şey değil ve kesinlikle bu topluluk bu müziğiyle çok hayatları mahvediyor ve bir insana dinlerken kendi kafasında roman yazdıracak derecede güçlü bir topluluk. İnsana ait, ruha dair ve hüzünden öte…

Baha ÖZER