Özgür DURAKOĞULLARI

Normalde paldır küldür ve çok hızlı yazarım kritiklerimi, bazen yazım hatası olmuş mu diye bir kere okurum, bazen onu bile yapmam. Ama şu anda karşımdaki albüm öyle bir albüm, ve bu albümün kritiğini yapmak o denli zor ki benim için, belki de en dikkatli yazdığım, en çok düzenlediğim ve her bir cümlemi en bir ölçe-biçe yazdığım kritiğim bu olacak. Beni dikkatli olmaya iten birkaç sebep var, hemen onlardan bahsederek başlayalım yazıya.

Bir kere, her insanın beğenisine kalben saygı duyan biriyim. Bana en yüzeysel, en sıradan, en boktan gelen grubun bile fanlarını hedef alarak asla bir kelime yazmam. Grubun müziğini eleştirebilirim, ama biri çıkıp da “ben çok duygulanıyorum, etkileniyorum bu müzikten” derse, benim için diyecek bir şey yoktur. İçimden bile “vah zavallı sığ adam” şeklinde şeyler geçmez. Bu tavrımı evrensel etik bir değer olarak görmüyorum, yanlış anlaşılmasın. Aksine, toplumda çok sesliliği savunan, hatta bunun olmasından memnuniyet duyan biriyim. Sadede gelirsem, şu albüm bir debut albüme göre o kadar uçuk bir müzikalite, kalifiye bir beste anlayışı barındırıyor ki, şu anda ucu birçok kişinin köpeği olduğu gruplara da dokundurasım var. Ama birkaç sebepten ötürü bunu yapmayacağım, ki bu sebepler arasında, “ters tepki alırım”, “şimşekleri üzerime çekerim”, “eleştireceğim grupların fanlarının hışmına uğrarım” gibi çekinceler asla yok.

Konuyu şöylece açıklamaya çalışayım. Bilindiği gibi fantastik, mistik inanışlarda ve senaryolarda yıldızların, gezegenlerin belli bir hizaya gelmesi sonucunda çok acayip şeyler olabilir. Burada olay zamandır, ve dolunay çıktığında kurt adama dönüşen kişilerden tutun da, günümüzde bile ciddi inananı olan birçok olguya kadar tonla örnek verilebilir bu gibi şeylere. Neticesinde bunlar inanış kategorisine girdikleri için, “herkesin inancı kendinedir” şeklinde yuvarlak bir sıyrılma cümlesiyle aradan çıkıp sadede gelmeye çalışıyorum. Ama neticede, bazen bazı şeyler o kadar mükemmel bir biçimde, tam da cuk oturan bir zamanlamayla ve kusursuz bir zaman/mekân uyumuyla bir eserde birbirlerini tamamlarlar ki, “şurası da şöyle olsaydı” diyemeyiz. Gönlümüz el vermez, hatta hatalar, uyumsuzluklar bile ruhen aslında farklı bir muhteşem ve mistik uyum yaratırlar.

Evet, “Dissona”nın bu albümünün, bugün isim yapmış birçok grubun albümümden katlarca daha kalifiye ve inanılmaz bir eser olduğunu düşünsem de, herhangi bir eserin döneminden bağımsız değerlendirilmemesi gerektiği olgusundan hareketle, hevesimin gözlerimi perdelemesini engelliyorum. Aslında bunu açıklamam zor, ama aynı insanlar 10 yıl önce doğsalardı, bu albümü 10 sene önce ÇIKARAMAZLARDI. Ha eğer çıkarabilselerdi, Beethoven’ın müziğe katkısına yakın bir efsane kategorisinde olurlardı gözümde. Ama şu durumda, ENSLAVED’in progresif janrında durduğu noktaya veya o kategorinin daha alt/üst sınırlarında bir konuma yakın bir öneme gelebilirler, bu çizgide giderlerse. Dediğim gibi, bu albüm benim dinlediğim en abartı kalitedeki albümlerden biri, ama bunu 2012’de başarmak o kadar da inanılmaz bir başarı değil. Neyse, eğer bu konuyu tartışmak isterseniz yorum kısmında fikir alışverişinde bulunabiliriz. Ama baştan belirteyim, bu aşkı tartışmak kadar afaki bir yola girecektir tahminen. Ya da herhangi bir şarkının neden tüylerinizi diken diken yaptığını açıklamaya çalışmanız gibi beyhude bir çaba olacaktır.

2012’nin mistik inanışlarda önemli bir yıl, hatta kıyamet yılı olacağına dair şeyleri hepimiz duymuşuzdur. Orasını bilmem de, artık Türkçemin tıkandığı noktaya geldim ben bu sene çıkan albümlerin ne kadar inanılmaz olduğunu betimlerken. Zaten bu saniyede 40 nota basmak, ne bileyim 9/16’lık üstüne 6/8’lik poliritimler kullanmak gibi teknik aşmışlıklardan ziyade, bilmemne gezegeninin bilmemkaç yılda bir tam güneşle ay arasına girip acayip bir görüntü oluşturması gibi; albümlerdeki hem yaratıcılığın, hem tekniğin, hem sound’un, hem şarkı trafiklerinin ve albümlerdeki parça dizilimi gibi şeylerin “mükemmel” biçimde “MÜKEMMEL” olması gibi bir durum. SUSPYRE’ın son albümünde kendimden çok şeyler bulmuş, sanki bana yazılmış bir albüm gibi hissetmiştim. Bu albüm ise ufkumu genişleten, ve bana zenginlikler katacak bir eser olacak gibi görünüyor.

Şunu da belirtmeliyim ki, bunlar sadece benim müzik zevkim ekseninde betimlemeler. Neticede yaşanmışlıklar, dinleyici olarak geçirilen deneyimler, karakter, yaş gibi tonla şey bir albümü nasıl bulacağımızda etkendir.

Başta çok dikkatli ve ölçüp biçerek yazacağımı söylemiştim, ama böyle bir albümü dinlerken bu şekilde yazmak pek mümkün değilmiş maalesef. Şaka maka albümü de tanıtamadık iyi mi! şöyle özetleyeyim, çok kalıpsız bir beste anlayışları var. Kimi death metal tarzı melodik yaklaşımlar, ENSLAVED’vari scream vokaller falanla birlikte, daha dinamik ve teknik progresif metal stilinde bir tarza yoğunlaşmışlar ağırlıkla. Bu arada progresif power’a da yer yer göz kırpıyorlar, ama hepsinden öte bir ilk albüme göre etkilenimlerinin dozajını olabildiğince ölçülü tutup “kararında”dan da fazla bir orijinallik de sunmaktan geri durmamışlar. Ayrıca albümün girişi ekstrem metalden şiddetle uzak duran progresifçilere bir tuzak mahiyetinde. Zira başlardaki clean vokaller o kadar lezzetli ki, tatlı tatlı sırıtırken ENSLAVED tarzı scream’lere de maruz kalıyorsunuz bir anda. Ani bir refleksle albümü kapatıp “bunlar da böğürüyolarmış yeeeaaav” diyenler de kendileri kaybederler, söyleyeyim.

Ve iddialı bir biçimde yazımı bitireyim, eğer bu grup elemanları bir şekilde ideallerini gerçekleştirmelerine yetecek motivasyonu ve desteği görürlerse, ilerde FRANKENSTEIN’ın canavarı gibi bir şey yaratabilirler, ve tek başlarına dünyadaki tüm metal dinleyicilerinin tek dinlediği grup olmaktan da öte, mesela bu albümü dinlemekten yemek yemeyi, uyumayı unutup ölen binlerce insan olmasına sebep bile olabilirler. Demişti dersiniz.