Kauan’la geldikleri toprakların soğuk atmosferi tattıran Tenhi bu sefer Väre ile bizleri o diyarların içine sokup daha da derinlere sürüklüyor. Väre, Tenhi’nin ikinci stüdyo albümü. İlk albümleri Kauan gibi tamamen Fince ve şarkılarda yine pastoral konseptler var. Tabi bu demek değil ki Tenhi kendini tekrar etmiş. 3 yıl sonra Tenhi’de kimi değişiklikler olmuş, gruba daha çok müzisyen eklenmiş, hatta mevcut eskisinin iki katı olmuş. Böyle olunca normal olarak daha kompleks, daha ince okunup sık dokunan bir albüm çıkmış ortaya.

Väre’yi dinledikçe Kauan’daki o harika anların aslında daha büyük ama oldukça mütevazı güzelliklere açılan bir kapı olduğunu anlıyoruz. Kauan’da, sıcak evimizi penceresinden baktığımız o el değmemiş otantik diyarlara bu kez Väre ile bir kapı açılıyor ve bizi Vastakaiun ile içine davet ediyor. Otantik flüt sesleri, diyarlara girerken içinden geçtiğimiz tünelin sarkıtlarından damlayan suyun sesi, bizi karanlığın içine davet ediyor. Piyano ve çellonun soğuk ve şüpheli çaldığına ve şaman vokallerin mağaranın duvarlarında ürpertici bir şekilde yankılanmasına bakmayın. Korkmadan karanlığa dalın.

Tünelin sonunda sizi Jaijen karşılayacak. Karanlığın sonuna geldiğinizde yüzünüze vuran ışıklar, karların aralarından çıkan çiçekler, kakunlarını terkeden böcekler; dirilen doğaya adaklar adayan otantik ozanlarla birlikte karşılayacak misafirlerini. Yeniden canlanan doğanın içinde derin bir nefes alıp yaşadığınızın farkına varacaksınız. “Her şeyin karşıtıyla tamamlandığı gibi ölüm de yaşamı tamamlar” der ya antik doğa filozofları; Bu hayat dolu anda, ölüm-yaşam döngüsünde Vilja ile ölümün adı anılacak. Ama şarkıda da dendiği gibi “Kara bulutların ardından yağmur yağacak”. Silecek tüm kötü izleri ve harika bir flüt solosuyla bizi başbaşa bırakacak.

Fragmanımızı burada kesip, biraz daha genel şeylerden konuşalım. Çünkü bu albüm her dinleyiciye başka başka hikayeler yazdırıyor. Anlaşılabileceği gibi Tenhi her an, herkes tarafından dinlenebilecek bir grup değil. Tecrübelerime dayanarak söyleyebilirim, Tenhi albümleri yazın hava 40 derece sıcaklığın altında bunalırken ya da kalabalık bir ortamda arkadaşlarla geyik yaparken arka planda dinlenemiyor (istisnalar her zaman olabilir). Çünkü bu müzik belli bir ruh halindeyken insanı yakalıyor. Kauan hakkında söylediklerim burada da geçerli. İster öfke, ister keder, ister sevinç, herhangi bir yoğun duygu olsun, Tenhi’nin yarattığı eserler bu yoğunluğun devamındaki durulmalarda lezzetini daha iyi hissettiriyor.

Kauan ile Väre’yi yanyana koyduğumuzda aralarındaki benzerlik hemen dikkat çekiyor. Daha yakından bakınca da iki albümün benzer ayrıntılar taşıdığını farkediyoruz. Örneğin Revontulet ve Kevain’de benzer enstrümanlar benzer şekilde benzer melodiler üretiyorlar. Keza her iki albümde de bazı şarkılardaki ufak ayrıntıların birbirine benzeştiğini görüyoruz ve tüm bunlar aslında Tenhi’nin kendini tekrar etmesinden ziyade imza gibi eserler ürettiği anlamına geliyor. Bu da isimsiz bir şarkıyı duyduğumuzda “Evet bu çalan Tenhi” dememizi sağlıyor. İki albümdeki benzerliğe dönersek, Väre’nin, Kauan’ın daha çok imkana ve şansa sahip küçük kardeşi gibi olduğunu söyleyebilirim. Kauan üzerinde çeşitli denemeler yapılmış, neler yapılabileceği anlaşılmış ve elde edilen tecrübe ile daha komple bir albüm yapılmış.

Başta da dediğim gibi Tenhi, Väre’de tüm başarılı folk albümleri gibi insanı hikaye hayallere daldıran bir müzik yapıyor. Bu hülyalı dünyalarda kimimiz huzurla doluyor, kimimiz ruhani yenilenme hissini tadıyor. Fakat kesin olan bir şey var ki Tenhi o hüzünlü ve pastoral edasıyla insanın içine dokunan bir müzik yapıyor.

Enver Yılmaz