Özgür DURAKOĞULLARI

Edit: Editle başlayan bir kritik görmüş müydünüz bilmiyorum, ama baştan uyarayım dedim “arkadaşlar gelmeyin, kritiğin ucu bombok bir yere çıktı” (Hababam referansı). Ha ille gelcez hacı derseniz buyurun, kritiğe alalım sizi:

Eli yüzü düzgün bir albüm bu debut. prog müzikte sık rastlanan tuhaf zamanlı ölçüler bestelerde ağırlıklı yer tutuyor. Bol bol dur-kalk, modülasyon, keskin modal ve tonal değişimler albümü bir hayli progresifleştirmiş.

Marco Sandron şüphesiz çok iyi ve güçlü bir yorumcu. Bol reverbli kayıt da sesini daha etkin algılattırıyor. Favori vokalistlerimden Kelly “Sundown” Carpenter’a benziyor sesi epey. İtalya deyince aklıma ilk vokal geliyor bir de. Klasik batı müziğindeki onlarca tenor olsun, metal müzikte kimi yüksek oktavlı vokalistler olsun, bu ülkede bir şeyler var dedirtiyor bana.

Aslında az çok temellendirebilirim de bunu. Çabalayayım. İtalyanca’da gırtlaktan değil diyaframdan doğrudan ağza şeklinde bir konuşma vardır. ABD’lilerde genelde “throat speaking” varken, İtalyanlarda da aksine akciğerlerden gelen gırtlaktan konuşmanın adeta antitezi olan diyaframdan konuşma vardır. İtalyanca bir diyalogda dikkat ederseniz “vocal” ya da “wovel” ön plandadır. Zaten İtalyanca kökenli kelimelerin HEPSİ sesli harfle biter, tek bir istisna yoktur. (Bakın sonradan devşirme kelimeler demiyorum, İtalyanca kökenli diyorum)

İtalyanlar ritmik konuşurlar, nefes alışları daha sağlıklı, daha diyafram odaklıdır. Eh bebekliğinden beri öyle bir dil konuşan bir kişi de ergenlik sonrası vokalistliğe başladığında, 2 gol avansla maça başlamış gibi olur vokalistlik konusunda. Ha ABD’lilerin antitezi demiştim, ama aslında onların da “gırtlak” destekli müziklerde belli bir avansları oluyor. R&B’leri düşünün, ya da muhteşem gırtlaklı sayısız siyahi-beyaz vokalisti göz önüne getirin. Gerçi kanımca dünyanın en iyi sesi olan kişi -Jussi Björling- İsveç’den çıkma. Adam İtalyan dominasyonu altındaki tenorluk mertebesinin “Swedish king”i olmuş adeta.

Madem bu kadar konu dışına çıktım, Türkçe’nin de konuşma dili olarak bir hayli güzel ve avantajlı olduğunu da sıkıştırmadan paragrafı bitirmeyeyim. Ama prozodiler, esnek şarkı sözleri konusunda zorlayıcı bir dil müzisyenler için. Örneğin İngilizce bu konuda son derece omurgasız bir dil, Bryan Adams’ın “Have you ever really loved a woman” sözünü “yuvlovdavumın” şeklinde söyleyebilmesi bizim dilimizde olsa olsa ütopyadır. Ciddi ve oturaklı bir bestede “yapıcam” bile diyemiyoruz, “gidicem” bile yapamıyoruz. Anca Athena gibi gruplar şanslı bu konularda, ki bu tür kısaltmalar yapabilsek dahi İngilizce’nin yanında baya anti-elastik kalıyor dilimiz.

Albüm dışında baya şey konuştum, kritiğe döneyim. Müzikleri güzel hacı, ama akılda kalıcılık bakımından zayıflar. Bir kısım giriyor, eski DREAM THEATER’lar gibi, vokal de ne kadar yumuşak nüanslar vermiş diyorsunuz. Sonra bir bakmışsınız aklınızda bir şey kalmamış. Hani bir şey vardır ya, iyi şarkıyla kötü ya da önemsiz şarkıyı birbirinden ayıran. Betimleyemezsiniz de bunu, şeytan tüyü deriz, sihir deriz, sanat eseri deriz o esere, dokunuş deriz, ruh üfleme deriz.

Her ne ise, bu grubun tek bir şarkısında bu kelimeyi kullanabilirim. O da bu albümlerinde değil. Temiz 5 kere dinlemişimdir bu albümü, ama aklıma kalan bir şey yok açıkçası. Ne sololar aklımda kaldı, ne genel bağlamda besteler, ne vokal melodileri, ne bir şey. Özetle akılda kalmayıcı bir alt gömlek SYMPHONY X diyebilirim müzikleri için. O yüzden de notum: