Geçenlerde sağlam black metal arşivi olan bir tanıdığımın harddiskini elden geçirirken rastladım Ajattara’ya. Grubun adından da belli olduğu üzere alfabetik sırada çok fazla ilerlememiştim, ama buraya kadar bile 50’den fazla grup vardı(abazagorath, abudnor, ador dorath…). Bir kaç ilginç gruba rastladımsa da, arşiv didikleme işlemim çok tatmin edici gitmiyordu. Tam o sırada, çoğu dinleyicinin hayatlarında belki bir kaç kez karşılaştığı o sihirli anlardan birini yaşadım. Adını, daha az önce öğrenmiş olduğum bu grup, bana önceden dinlediğim şeylere pek benzemeyen tarzda coşkun ve karanlık bir müzik sunuyordu ve bu beni ilk şarkının ilk anlarından itibaren havaya sokmuştu.

Ajattara – en azından bu albümüyle – belirli bir kalıba sokulamayacak bir grup. Noitumaa’yı bir şeylere benzetmek zorunda kalsak, agresif etnik nüanslardan dolayı herhalde Sepultura’nın kimi şarkılarına(Ratamahatta vs.) benzetebiliriz, ki bu da çok yetersiz kalır. Ajattara Fin black metali etiketi altında bulunuyor ve “Fin” kısmını hakediyor. Şarkıların hepsi Fince, grubun adı Fin mitolojisindeki kötücül orman tanrısınıdan geliyor. Noitumaa ise ingilizce karşılığı “conjure” olan ruh (ve envai çeşit metafizik şey) çağırma manasına geliyor. Sözleri google translate ile çevirip okuyunca, kafanızda; ormanda yaşayan, kötücül tanrılara tapan, yoldan geçenlere saldırıp, tecavüz eden ve onları Ajattara’ya kurban eden bir grup sarışın Mongoloid tip beliriyor. İyi çocuklar yani. Sözler dedik; çevirmeden anlayamasak da, şarkı sözleri Fince olmasından dolayı baya bir tribe sokuyor. Zira Fince dünyadaki en atarlı dillerden birisi. Her mısranın sonunda haykırılan “baratta”, “goratta”, “kutsimoystaa” şeklinde kelimeler var ve bu albümün içi içine sığmayan agresifliğini çok iyi yansıtıyor.

Grubun kendisinden biraz bahsedecek olursak, Ajattara eski Amorphis vokali Pasi Koskinen’in yan projesi olarak başlamış, 2005’te kimsenin bilmediği bir nedenden dolayı dağılmış fakat sonra tekrar birleşip bu albümü çıkarmış bir grup. Diğer grup elemanlarından bir tek davulcu Tonmi Lillman tanıdık bir isim, kendisi aynı zamanda Lordi’de çalıyor.

En son albümün 2004’te yapıldığını göz önüne alırsak 2009’da çıkan bu albümle öncesinde sevenlerini uzun bir süre bekletmişler ve bu albüm çıkmadan önce “Akustik bir albüm yapacağız” diye haber salmışlar. Ardından herkes yumuşak bir albüm beklemiş tabi. Üstüne böyle farklı bir şey ortaya çıkınca güzel bir ters köşe durumu oluşmuş. Albümün ilginç bir olayı da beğenilme oranlarının uçlarda olması. Okuduğum bazı kritiklerde ve yorumlarda albüm yerden yere vurulurken, kimi yerlerde çok farklı ve özel olduğu belirtiliyor. Tabi böyle bir albümün geniş kitlelere hitap etmesi çok mümkün değil. Müziğin vahşi yüzünü seviyorsanız, benim gibi Noitumaa’nın hastası olmanız muhtemel.

Albümün atmosferine dönelim. Bu yırtıcı ve ilkel havayı yaratırken beslendiği şeylere arkalarını dönmemiş grup üyeleri ve ustası oldukları çalgılardan 1 amper bile akım geçirmemişler. Akustik bass ve gitar kullanmışlar, perküsyonları çıplak elle çalmışlar. Arada ilginç sesler ve efektler kullanmaktan çekinmemişler ve akordeon, violin, cello, ağız arpı gibi enstrümanlar kullanmışlar. Vokaller de çok başka. Çok karakteristik bir gırtlak vokalinin yanında, bir o kadar karakteristik destekçi clean vokaller ve konuşmalardaki ses tonları tam bir bütün. Arada gelen histerik gülüşler, sızlanmalar, ağlamalar ve iç çekmeler vokalleri çok özel yapan etkenlerden bir kaçı.

Albümdeki şarkılar birbirini takip ediyor, birinin bıraktığı yerden diğeri alıyor. Örneğin Massat’tan sonra gelen Mita Kuolema Parantaa bunun en güzel örneklerinden biri. Massat demişken, albümün bence en saldırgan şarkısı bu ve sözlerinin söyleniş şekli, sonlara doğru ilginç seslerin çıktığı pagan ritüeli de çok şahane olmuş, oradan şarkının gittikçe sessizleşmesi ve Mita Kuolemaa Parantaa’nın girmesi ve ardından nakaratta gelen vokaller albümün en akılda kalan kısımları. Diğer bir not edilecek kısım da Saatana Palvo Meita (Şeytan bize tapıyor) adlı şarkının sözleri ve ismi. Zira bu İskandinav black metal cemaatinde “Paganizm vs Satanizm” durumunda Ajattara’nın imajını görme açısından önemli. Devamında albüm biraz yavaşlayıp Ikuisen Aamun Sara’da tekrar şahlanıyor ve buna benzer eğriler çizerek, cenaze töreni havasındaki Lammas ile bitiyor.

Dediğim gibi, black metal ya da folk metal içinde bile her dinleyiciye kucak açmayan bir albüm. Sevmek için sizi bir yerden alıp götürmesi gerekiyor. Albümü dinlerken kendinizi -kışın sert hava şartlarında donmuş ren geyiği leşini dişleyen, ormana gireni canlı çıkarmayan- bu manyaklardan biri gibi hissediyorsanız bu iş olmuş demektir. Afiyet olsun.

Enver YILMAZ