Özgür DURAKOĞULLARI

Başlıkta yazana aldırmayın, gözlerimdeki o nem katıksız bir nostalji duygusundan geliyor diyesim gelse de, aslında olay bu kadar basit değil. Zira genel itibariyle çok sorunlu bir ergenlik geçirmiş olmasam da, bu albümle tanıştığım 1997 senesindeki kendimi hatırlamaya çalıştıkça, aslında o dönemler duygu ve düşüncelerimin ne kadar tuhaf olduğunu da anımsar gibi oldum. Bilirsiniz ki ergen benmerkezciliği diye bir kavram vardır. İlk metale başladığım tahminen 1993 senesinde, “Kill em All” albümünü dinleyen herkesin dünyanın en büyük zevkini alacağını düşünürdüm örneğin, klasik bir ergen mantığıyla. Elbette böyle düşünceler eninde sonunda yadsınamaz bir hayal kırıklığıyla sonlanır, kaçınılmaz olarak. Bende de farklı bir durum olmadı tahmin edersiniz ki. O dönem 20 yaşlarında olan kız kuzenime bu albümü dinlettiğimde, ilk başta hiç tepki alamadım. Ama No Remorse parçası başladığında, işte şurası ne kadar mükemmel, bu rif (tabii o dönem rif mif bilmezdik) ne kadar orgazmik değil mi şeklinde zorlamaya başladım kuzenimi. O da pek kırılmayayım diyedir sanırım, “melodiler gerçekten hoş, ama çok sert” gibilerinden yumuşak bir tepki vermişti. Hemen kafamda kuzenimin müzik zevkinin ne kadar kötü olduğu yargısına vardığımı da anımsıyorum. Hayır işte, herhangi bir insan bayılmalıydı No Remorse parçasına, yoksa o noksanlı bir insandı.

PENTAGRAM, Bruce Dickinson’ın solo albümleri, IRON MAIDEN üçlüsü göz önüne alındığında, 4 yıldır metal dinleyen, MEGADETH, SEPULTURA, OBITUARY, METALLICA gibi 10-15 grup bilen bir insanın (Evet tuhaftır Maiden ile tüm bu gruplardan sonra tanışmıştım) önce IRON MAIDEN, sonra Türk olduğu ve “Anatolia” albümleri çıktığı dönemde inanılmaz popüler olduğu için PENTAGRAM, en son da Dickinson’un solo kariyeriyle tanışması beklenir değil mi? Bende bu hadise öyle gelişmedi, hatta en son IRON MAIDEN ile tanışmış olmam bana yazdıkça daha da tuhaf geliyor.

“Anatolia” albümünü ilk kasetçalarıma koyduğumda, daha önce stabil vibratolu ve tizleri kuvvetli Bruce Dickinson ve benzeri bir vokal hiç dinlememiş olduğum için Murat İlkan’ın vokalleri beni adeta hayatımın en güzel ve zevk verici dumurlarından birine uğratmıştı. Hele ki albümün sonlarındaki Behind The Veil parçasının o progresif aksak ritimlerle bezeli yapısının üstündeki o vokal melodilerine ve icrasına öylesine hayran kalmıştım ki, belki birkaç hafta içersinde 1000 defa dinlemiştim o parçayı. Geri sarıp sarıp dinliyordum, o üflemeliler ve synth’lerden oluşan girişten sonra ritim gitarlar bir başlıyordu, ben sanki başka bir boyuta geçiyordum. “Secret shadows behind the veil” diye vokaller girdiğinde ise adeta kulaklarıma inanamıyordum. Klasik ergen benmerkezciliğimin de etkisiyle, bu şarkıyı veya spesifik olarak vokalleri dinleyen dünyanın herhangi bir yerindeki bir kişinin hayatının en önemli ve özel anlarını yaşayacağından da adım gibi emindim.

Bundan bir iki ay sonra ise abim Bruce Dickinson’un “Balls To Picasso” kasedini almıştı, beğenmemiş ve bana vermişti. Hatta metal müziği pek sevmeyen abim, albümü Bruce Springsteen sanıp da almış zaten. Ama bu tesadüfi hadise benim ilk fırsatta Murat İlkan’ı Bruce Dickinson ile aldatmama vesile oldu. Yine klasik bir ergen olarak, bir önceki tecrübemden hiç ders almamacasına bu sefer Bruce Dickinson’un dünyada kime dinletilse en süper vokal olarak kabul edileceğine şaşmaz bir inanç besliyordum. Tabii bu günden bakınca Bruce Dickinson en sevdiğim ilk 7-8 vokal arasındadır hala, Murat İlkan da çok iyi bir vokalisttir bana göre. Ergenlikten çıkınca tabii tümevarımlar tümdengelimler daha bir yerli yerine oturuyor, o inanamamazlıklar azalıyor. Tıpkı ilk Street Fighter II atari salonuna geldiğinde, “grafik olayı bitmiştir adamların kasları bile görünüyor daha iyisi yapılamaz” gibi yargıların Tekken 1 geldiğinde “oha hem de 3 boyutlu tamam bu sefer kesin grafik olayına son nokta koyuldu”ya dönüşmesi, ve sürekli daha iyi örneklerle karşılaşmanın yaşça olgunlaşmayla birleşmesi neticesinde; kaçınılmaz olarak “büyük lokma ye, büyük konuşma” sözü bir biçimde hayatımıza uyarlanıyor.

Ergen benmerkezciliği ile bir alakası var mıdır bilmiyorum, ama “Anatolia”nın Türkiye’yi kasıp kavurduğu dönemlerde, genel kanı PENTAGRAM’ın dünyada en çok tanınan Türk grubu olduğu, hatta ve hatta dünyada bayağı bir tanınan bir topluluk olduğu yönündeydi. Aslında ille psiko-sosyal benmerkezcilikle bağdaştırmak durumunda kalırsam, bu olay daha ziyade 3-6 yaş benmerkezciliğine daha yakın gibi. (biz biliyorsak dünya da biliyordur gibisinden). Ama güvenilir kaynaklardan okuduğum kadarıyla HAZY HILL grubunun yurt dışı popülaritesi PENTAGRAM’dan falan epey yüksekmiş. Lakin yazık ki onların tanınırlık düzeyi de çok yüksek değil. (CENOTAPH daha dar bir kitle yelpazesine hitap ettiği için onları işin içine katmıyorum) Yine de kim ne derse desin, Türkiye’de bir heavy metal albümünün (“Anatolia”) 100.000’den fazla satması çok büyük bir başarıdır. Hatta bu rakam o dönemin tanınan birçok pop müzisyeninin albüm satışından bile fazladır.

Albümün orijinal kaset satın alınan dönemde çıkması, ve bu rüzgarı arkasına alan grubun iyi bir pazarlama stratejisi desteğiyle, profesyonellik düzeyi yüksek bir prodüksiyon ve kaliteli bestelerle bu başarıya ulaşması aslında hiç de sürpriz değil; hele ki ülkenin o zamana kadar bu stilde söyleyen son derece başarılı bir vokaliste hiç şahit olmaması olgusunu da işin içine katarsak. Bir de unutmadan “öhö” Sertap Erener “öhö.

Albümün kayıt kalitesi genel bağlamda oldukça başarılı gelmiştir bana hep. En nefret ettiğim ve Türk gruplarının gelişimine az da olsa zarar verdiğini düşündüğüm klasik cümleye başlama laflarından birisi olan “Türkiye standartlarında” ile başlayarak çok iyi demiyorum, dikkatinizi çekerim. Ha ille cümleye öyle başlayacaksam zaten muazzam iyi derim, hele ki çıkış yılını da göz önüne alırsam. Diğer kimi öncü heavy metal gruplarından esintilere de arada rastlanmasına rağmen, bence bu albümde en dikkat çekici etkilenimler, özellikle ritim gitar ve davul bazında MEGADETH’dendir. Give Me Something To Kill The Pain’in ilk bas ve davul eşliğindeki vokallerinden sonra giren ritim gitarlarda, ya da sonraki parça Welcome The End’in ana riflerinde bu etki çok bariz. Ama topluluk Behind The Veil gibi son derece progresif bir parça, veya Time gibi ruh dolu ve naif bir parça da yaparak eseri çok yönlü bir forma sokmuş. Hatta albümün kapanış şarkısını, kumsallarda etrafına kız çoğunluklu bir grubu toplayarak gitarla çalıp söyleyen bir arkadaşından dinlememiş olan bizden değildir.

Albüm hakkında olumsuz bulduğum birkaç noktadan da bahsetsem beni linç etmezsiniz değil mi? Evet bombardıman başlıyor. Murat İlkan her ne kadar çok teknik ve iyi bir vokalist de olsa, diksiyonu beni her zaman biraz rahatsız etmiştir; kötü tarafı, hem İngilizce hem de Türkçe parçalarda. Ama çok dinleme sonucunda buna alışıldığında pek problem yaratmıyor, en azında bende öyle. [Sağ sıvaz]: “Olsun, dünya çapında vokalistler Fabio Lione ve Timo Kotipelto’nun İngilizce aksanlarının yanında İlkan’ınkiler epey güzel kalıyor.” Bir de İlkan’ın Anatolia parçasında “yaşlı dünya” derken “yaşlı” kelimesinde sesini distorte ederek, yaşlı ve / veya yorgun bir havaya büründürmesi çok etkileyici bir nüans. İkinci, hoşuma gitmemesinden ziyade, “şöyle olsa daha iyi olurmuş” şeklinde düşündüğüm şey ise Gündüz Gece cover’ına tizden girilip ikinci kıtanın petsen söylenmesi parçanın vuruculuğunu kırması olayı; bence aksine “uzun ince bir yoldayım” ile başlayan kısımlara pesten girilse, “bilmiyorum ne haldeyim” kısmında oktav yükseltilse ve hatta Aces High tadında 3’lüsünden geri vokallerle de destek yapılsa parça tadından yenmez olurmuş. Gerçi o pes kısımdaki daha tiz geri vokaller yine durumun idare eder hale gelmesini sağlamış. Bir de teknik olarak gitardan çok fazla anlamam, ama albümün gitar sololarını genelde idare eder bulmuşumdur hep. Ritimlere laf yok ama.

Son olarak benim dinleyici olarak bir olumsuzluğumdan bahsedeyim. 1000 In The Eastland parçasını uzunca bir süre 1000 In The Island olarak anlamışlığım, ve “oha ya Island öyle mi okunur” gibi mallık içeren sözler sarf etmişliğim vardı. Bir de çok subjektif bir tecrübe ama paylaşmak istedim, bu albümü en az birkaç yüz defa dinlemiş olmama rağmen, 10 sene sonra kritiğini yapmak için ilk dinlediğimde On The Run parçasının girişini hiç hatırlamadım. Hatta o seneler sonra ilk dinlememde yatağa uzanıp dinliyordum ve parça başlayınca araya şarkı mı karıştı acaba falan diye düşündüm, 13. saniyesindeki megadeth etkili riffi azcık hatırladım, vokaller girince biraz daha hatırladım, en son “take me down”lı kısım girince tam hatırladım. Bu neye işaret bilemiyorum, bunun üzerinde düşüneceğim…

Yazılarımın hemen hepsinin başlığına, yazmam biter bitmez en fazla 1 dakikada karar vermişimdir. Kimisinde geyik başlıklar kullandım, kimisinde duygusal / subjektif, kimisinde ise yazının veya albümün konsepti hakkında doğrudan fikir verici nitelikte. Ama “Anatolia” ile ilgili olacak başlık hakkında çok arada kaldım. “Anadolu Ateşi” gibi geyik bir şey mi olsun, “Pentagram ve 13’ün sonu” gibi kriptik bir başlık mı olsun (albümün çıkışının 13. yılının geride kalması ve satanik çağrışımlı pentagram kelimesi ve 13 rakamını bir arada kullanmanın dayanılmaz çekiciliği), “Unutulan değerler” gibi subjektif / duygusal ve aynı zamanda provokatif bir başlık mı olsun (provokatif, çünkü eminim bu albümü benden farklı olarak unutmayan ve hala dinleyen ciddi bir kitleyi tahrik edecek bir başlık olurdu) çok düşündüm. En iyisi hem bu albümü belki 10 sene sonra ilk dinleyişimin, beklemediğim ölçüde beni duygulandırmasını yansıtabileceğim, hem de albüme ismini veren parçanın önemli bir sözüyle bir kelime oyunu yapabileceğim bu başlıkta karar kıldım. Şu karikatür de cabası.

Albüme verdiğim not nasıl karşılanacak bilmiyorum, ama benim için 8 önemli bir nottur. Ve demiş olduğum gibi “Fuck Türkiye Standartları Enstitüsü”. Cidden ya, “fuck it”. Albüm güzel, hatta çok güzel lan!

İnan olsun Time’da gözlerim nemlendi, nostaljik damarım fena kabardı. Behind The Veil’de ise parçanın introsu bitti ve ben uçuşlardayım. Hem bak yüze vuran rüzgar göz yaşlarını kurutuyor. Yakında karizma yapmanız gereken bi hatun / herif falan var ise siz de kısa yoldan uçuşa geçin, klavyeli kısım bitene kadar da yüzünüzü başka tarafa dönün falan. Ama mevlam düşürmesin, hazır uçuyorken Fall Of A Hero başlamadan kasedi durdurun. Ne kasedi ya, ohooo sözde geçmişe saplanan biri de değilimdir. Fena yaptın beni PENTAGRAM, tamam lan artık ölsem de gam yemem, mezar kabul tamam…

NOT: Nasıl olsa biz bize olduğumuzdan ve aramızda bir ispiyoncu olmadığına güvendiğimden yazıda gruptan PENTAGRAM ismiyle bahsettim. Umarım başım belaya girmez, çok da korkuyorum ama yaptık bin kere…